Revizija ugovora malteške energetske kompanije “Enemalta” potvrdila je da je tamošnji bivši ministar Konrad Mici stajao iza kontroverznog projekta vjetroelektrane “Možura” u Crnoj Gori. Ističe se da je ta državna korporacija znala da plaća tri puta veću cijenu za taj posao. Izvještaj o spornom ugovoru, sačinjen 2021. godine, objavljen je na zahtjev lista “Times of Malta”.
Konrad Mici je, kako piše “Times of Malta”, bio osoba koja je “Enemalti” predstavila projekat “Montenegro”.
“Mici je bio blizak prijatelj i saradnik biznismena Jorgena Feneka, koji je tajno profitirao od posla oko vjetroparka preko mreže ofšor kompanija”, navodi se u izvještaju.
Koncesije za vjetropark, dodaje se, plaćene su 10,3 miliona eura u decembru 2015. – tri puta više od iznosa (2,9 miliona), koji je samo dvije nedjelje ranije platila Cifidek, anonimna ofšor kompanija registrovana na Sejšelima.
Osim toga, kupoprodajni ugovor uključivao je nestandardno ograničenje odgovornosti koje je štitilo Cifidek od bilo kakvih naknadnih zahtjeva za preplatu. Članovima odbora je takođe bilo dozvoljeno da koriste svoje lične i-mejlove za obavljanje poslova kompanije, a mejlovi rukovodilaca koji su napustili kompaniju nakon njihovog učešća u sumnjivoj transakciji su izbrisani.
“Enemalta” je pohvaljena što projekat nije sprovela “na slijepo”. U istom izvještaju kritikuje se upravljanje projektom od strane odbora kompanije. Dodaje se i da svi članovi odbora “možda nijesu imali sveobuhvatan stepen stručnosti i iskustva koje se obično očekuje od kompetentnog i iskusnog direktora”.
Proizilazi da “Enemalta” moguće i nije bila svjesna ko je na kraju bio vlasnik firme Cifidek.
Misterija na koju se ukazuje u izvještaju je “netačna kupoprodajna cijena” projekta, koja je navedena u zvaničnim dokumentima u Crnoj Gori.
“Iako je ‘Enemalta’ za dionice projekta platila 10,3 miliona eura, u Crnoj Gori je deklarirana cijena bila je 3,5 miliona eura. ‘Enemalta’ je kupila akcije od anonimne lažne kompanije pod nazivom Cifidek, koju je kontrolisao bivši direktor Elektrogasa i saradnik Fenecha, Turrab Musajev”, piše u izvještaju kompanije.
Portal The Shift News podsjeća da je Skupština Crne Gore u decembru 2021. godine najavila istragu o sporazumu o vjetroelektrani Možura. Potpredsjednica Skupštine Branka Bošnjak rekla je da je istraga motivisana “činjenicom da se radi o velikom međunarodnom korupcionaškom skandalu” i da “postoje veoma važni dokazi o višemilionskoj korupciji u projektu koji će državu koštati 115 miliona eura preko ugovora o subvencionisanoj električnoj energiji na 12 godina”.
Istraga koju su prije dvije godine sproveli “Times of Malta” i Rojters otkrila je da je Fenekova kompanija 17 Black ostvarila profit od 4,6 miliona eura od kupovine vjetroparka “Možura”.
Malteška vlada objavila je u novembru 2015. godine da projekat dobila preko Enemalte. Podaci, međutim, pokazuju da je 10. decembra prvobitni vlasnik španska firma Fersa prodala 99 odsto udjela u Možuri posredniku, preduzeću Cidifex, registrovanom na Sejšelima. Cidifex je za akcije Možure platio 2,9 miliona eura. Dvije nedjelje kasnije, prodao je akcije Enemalti – za 10,3 miliona eura.
Cidifex je kupio akcije vjetroparka sa tri miliona eura pozajmljenih od kompanije 17 Black. Nakon što je Cidifex prodao akcije Enemalti, of/šor kompanija je otplatila tri miliona eura firmi 17 Black, plus dodatnih 4,6 miliona eura “udjela u dobiti”.
Projekat “Možura” se pominje u istraživanju o korupciji na Malti tamošnje novinarke Dafne Kaurana Galicije, koja je nastradala u eksploziji auto-bombe oktobra 2017. godine.
Vjetroelektrana Možura kod Ulcinja, vrijednosti od oko 90 miliona eura, puštena je u rad sredinom novembra 2019. godine. Sastoji se od 23 vjetrenjače, a godišnje proizvodi oko 120 GWH energije. Investiciju je, kako je tada saopšteno, realizovala malteška državna kompanija Enemalta i kompanija Malta Montenegri Wind Park a da je glavni izvođač radova bila kineska kompanija Shangai Electric Power.
Ugovorom o zakupu zemljišta, vjetroelektrana treba da pređe u trajno vlasništvo države Crne Gore 2035. godine.
(RTCG)
