Evropska banka za obnovu i razvoj (EBRD) če organizovati promociju Izvještaja o tranziciji 2019-20: “Bolje upravljanje, uspješnije ekonomije”, u Podgorici u utorak 26. novembra. Izvještaj će predstaviti dr Milica Delević, EBRD direktor za upravljanje i politička pitanja, Helena Schweiger, viši ekonomista i Peter Tabak, glavni regionalni ekonomista za Zapadni Balkan.
Ovaj Izvještaj o tranziciji 2019-20 posvećen je pitanju upravljanja. U suštini, upravljanje, koje se prožima kroz sve aspekte vlasti, donošenje odluka i odgovornosti, govori o kvalitetu institucija, koje uspostavljaju pravila igre u društvu.
Izvještaj razmatra najnovije trendove u upravljanju na nivou zemlje, na nivou regiona i opština, i na nivou preduzeća (sa posebnom pažnjom posvećenom “zelenoj” komponenti upravljanja preduzećima).
Prema izvještaju, projektovani ekonomski rast Crne Gore je umjereniji u 2019. i 2020. Ipak, očekuje se da će privatne investicije u turizmu i energetici i dalje biti na visokom nivou. Rizici povezani sa slabijim rastom u Evropskoj uniji ostaju značajni, kaže se u Izvještaju.
Poboljšanje upravljanja javnim finansijama, reformisanje tržišta rada i javne uprave, kao i jačanje ekonomskih institucija su ključni prioriteti za tranziciju Crne Gore.
Generalno govoreći, EBRD regioni su ostvarili značajan napredak od 1990-ih, sa poboljšanjima postignutim u oblasti vladavine prava, efikasnosti vlade i kvaliteta javnih usluga i regulatornih sistema, navodi se u Izvještaju.
Privrede zemalja u kojima EBRD realizuje investicije su nadmašile uporediva tržišta u razvoju. Ipak, tempo poboljšanja se usporio u posljednjih nekoliko godina i jaz u smislu upravljanju u odnosu na napredne ekonomije je i dalje veliki.
U predgovoru Izvještaja, glavni ekonomista EBRD-a Beata Javorcik kaže: “Postoji značajana ekonomska i socijalna dividenda koja se može ostvariti kroz poboljšanja u upravljanju u zemlji, regionu i na nivou preduzeća. Obezbjeđivanje te dividende će podjednako zahtijevati odlučnost, viziju i liderstvo kod nacionalnih vlada, regionalnih lidera, menadžera i preduzetnika.”
U Izvještaju se jasno pokazuje da neuspjeh u upravljanju ima svoju cijenu. Nedostatak dobrog upravljanja izaziva nepredvidivost koja obeshrabruje investicije. To dovodi do niže konkurentnosti povezane sa cijenom korupcije i kreiranja neravnopravnog terena na kome su favorizovani oni povezani sa vladajućom elitom, a ostali stavljeni u nepovoljan položaj.
Povećana nejednakost koja proizlazi iz neadekvatnog upravljanja dala je povoda za “opšte osjećanje nepravde i razočarenja u politiku”, kaže se u Izvještaju. Takvo nezadovoljstvo je takođe uzrok emigracija.
Kompletan Izvještaj je dostupan online: http://2019.tr-ebrd.com/.
