Evropska banka za obnovu i razvoj (EBRD), najveći institucionalni investitor u Crnoj Gori i na Zapadnom Balkanu, predstavila je danas u Podgorici svoj glavni Izvještaj o tranziciji 2023-2024 pod nazivom „Tranzicije velike i male“.
Šef EBRD-a u Crnoj Gori Remon Zakaria se u svom uvodnom obraćanju osvrnuo na djelovanje Banke u Crnoj Gori, uključujući prošlogodišnje rezultate i izglede za budućnost.
Peter Tabak, vodeći regionalni ekonomista EBRD-a za Zapadni Balkan, se osvrnuo na ekonomski razvoj u Crnoj Gori i regionu, a onda je Alexander Plekhanov, direktor EBRD-a za tranzicioni uticaj i globalnu ekonomiju, predstavio izdanje Izvještaja za 2023-2024.godinu.
Iz EBRD su saopštili da ovogodišnji Izvještaj o tranziciji ispituje na koje sve načine duboka strukturna transformacija globalne ekonomije utiče na živote, životne okolnosti i uslove života ljudi širom EBRD regiona.
Izvještaj se, kako su kazali iz banke, fokusira na važne „velike tranzicije“, kao što su: pomak ka održivoj ekonomiji, rekonfiguracija globalnih lanaca snabdijevanja i potraga za sirovinama koje su potrebne digitalnoj i zelenoj ekonomiji.
“Izvještaj koristi jedinstvene podatke iz četvrtog kruga istraživanja „Život u tranziciji“, istraživanja domaćinstava sprovedenog tokom 2023. godine, da bi se vidjelo kako se ovi trendovi na makro nivou pretvaraju u „male tranzicije“: promjene u karijeri, promjene u fizičkom i mentalnom zdravlju, renoviranju stanova i – na kraju – promjene u zadovoljstvu ljudi njihovim životom”, navodi se u saopštenju EBRD.
Istraživanje, kažu, uključuje zanimljive uvide u Crnu Goru, uključujući cifre zadovoljstva životom koje su sada porasle na 55 odsto, ali i stavove javnosti o životnoj sredini i ekološkim politikama sa 55 odsto ispitanika zabrinutih za degradaciju životne sredine i klimatske promjene.
Iz Banke su naveli da godišnja publikacija takođe uključuje i ocjenu napretka Crne Gore u pogledu ekonomskog razvoja i strukturnih reformi iz ugla konkurentnosti, dobrog upravljanja, ozelenjivanja, inkluzivnosti i otpornosti ekonomije i njene povezanosti.
„Ekonomski rast Crne Gore u 2023. godini podržala je snažna turistička sezona. EBRD očekuje rast od 3,7 odsto u 2024. Dugoročna ekonomska konvergencija se može ubrzati fokusiranjem na bolje upravljanje, povećanu trgovinsku otvorenost i dalje ozelenjavanje privrede””, kazao je Tabak.
Banka je, podsjećaju, prošle godine uložila 80 miliona eura u projekte u Crnoj Gori i mobilisala dodatnih 25 miliona eura za podršku javnim i privatnim investicijama, gdje je zeleno finansiranje činilo skoro 80 odsto.
“EBRD je obezbijedila kredit za finansiranje nove vjetroelektrane snage 55 megavata u blizini sela Gvozd. Najveći kredit u Crnoj Gori do sada, ima za cilj da podrži program dekarbonizacije i energetske tranzicije zemlje. U privatnom sektoru, EBRD je potpisala ugovor o kreditu sa Volijem, najvećim crnogorskim maloprodajnim lancem prehrambenih proizvoda, za kupovinu i instalaciju solarnih panela za napajanje svojih objekata, kao i za obezbjeđivanje stanica za punjenje električnih vozila”, dodaju iz Banke.
EBRD je, kako napominju, do sada u Crnu Goru investirala preko 800 miliona eura.