Ukupan broj zaposlenih u državnoj upravi na centralnom nivou je ogromnih 39.306 službenika, a na lokalnom nivou 12.174. Taj broj će novim mjerama biti značajno smanjen, piše Portal Analitika predstavljajući Plan optimizacije javne uprave za period do 2020. godine.

Vlada Crne Gore usvojila je u četvrtak dugo očekivani Pan optimizacije javne uprave. Prema planu, u koji je Portal Analitika imao uvid, do kraja godine, broj zaposlenih u državnoj upravi biće smanjen za tri odsto, odnosno za 1.179 činovnika, dok će se u opštinama broj službenika morati umanjiti za pet odsto, odnosno – rješenja o otpustu će dobiti 608 opštinara.

Plan predviđa i dalje smanjenje broja zaposlenih. Naime, ukoliko se dosljedno bude ispoštovao ovaj dokument, broj zaposlenih u državnoj upravi, do 2020. godine, biće umanjen za pet odsto, odnosno ukupno 1.965 službenika od polazne vrijednosti, a broj rješenja o otpustu dobiće 10 odsto opštinara, odnosno njih 1.217.

Uz to, Plan predviđa i rigoroznu mjeru: moratorijum na zapošljavanje u državnoj upravi na neodređeno i određeno vrijeme – u narednih godinu dana!

Zatim prestanak radnog odnosa na određeno vrijeme istekom roka na koji je radni odnos zasnovan bez mogućnosti produženja u ovih godinu dana, odnosno prestanak radnog angažmana lica angažovanih po drugim osnovama po isteku vremena na koje su ta lica angažovana.

Da li će zaista biti tako

Poslovično umjerena i precizna ministarka javne uprave Suzana Pribilović, odmah nakon sjednice Vlade, kazala je da se Planu optimizacije javne uprave nije pristupilo kroz prizmu otpuštanja, kako se često pominje u javnosti, već je plan posmatran kao dio širih reformskih programa, a sve u cilju efikasnije javne uprave.

Dodala je da pomenuti plan ima za cilj povećanje efikasnosti i efektivnosti javne uprave, naročito u segmentu pružanja usluga građanima i privredi.

Zanimljivo, Vlada u saopštenju takođe nije pomenula riječi “otkaz” i “otpuštanje”, no izraz “redistribucija” zaposlenih.

“Predviđeno je da se to sprovede kroz usvajanje i implementaciju plana optimizacije i redistribuciju i/ili smanjenje broja zaposlenih u skladu sa potrebama uprave, uključujući suočavanje sa izazovima evropskih integracija”, piše taksativno u vladinom saopštenju.

Biće i otpuštanja i zapošljavanja do 2020. godine

U prilog tome govore i ostali vladini dokumenti koji osim otpuštanja pominju i novo zapošljavanje.

Kao što je napisano, ciljana vrijednost smanjenja broja je do kraja godine za 1.179 zaposlenih, dok se istovremeno, prema Programu pristupanja Crne Gore u EU za period 2018-2020. godine planira jačanje kapaciteta za 464 zaposlena u 44 institucije, što predstavlja rast zaposlenih od 1,8 odsto.

Prema Kadrovskom planu, Vlada planira se još veći rast, odnosno zapošljavanje 704 državna službenika i namještenika u 2018. godini.

Sve ovo praktično znači da će u državnoj upravi do 2020. godine biti i otpuštanja i novog zapošljavanja u skladu sa potrebama.

U velikom broju institucija, kako su primijetili autori Plana, zapaža se razlika između većeg broja sistematizovanih radnih mjesta u Pravilniku i manjeg broja stvarno angažovanih službenika i namještenika.

“Drugim riječima, već se kroz postojeće mehanizme politike zapošljavanja i konsolidacije javnih finansija, primjenjuju mehanizmi kontrole novog zapošljavanja, a u skladu sa raspoloživim i odobrenim budžetima institucija. Shodno novom Zakonu o državnim službenicima i namještenicima i Zakonu o lokalnoj samoupravi, svi organi državne uprave i lokalne uprave su u obavezi da u III kvartalu 2018. godine donesu novi akt o unutrašnjoj organizaciji i sisitematizaciji radnih mjesta”, konstatuju autori Plana.

Sporazumni prekid radnog odnosa uz otpremninu

Autori Plana su predvidjeli više desetina kratkoročnih i srednjoročnih mjera, među kojima je svakako najvažnija moratorijum na zapošljavanje u državnoj upravi na određeno i neodređeno vrijeme u narednih godinu dana počevši od 6. jula, kao i prestanak radnog odnosa za one koji su zapošljeni na određeno vrijeme.

Otpuštanje radnika, odnosno smanjenje broja zaposlenih će se mahom vršiti kroz instituciju “sporazumnog prekida radnog odnosa” i proglašenje “tehnološkog viška”.

“S tim u vezi, pristupiće se izmjenama Zakona o zaradama, izmjenama Odluke o otpremninama zaposlenih u javnom sektoru, kao i sprovođenje ankete za zaposlene o zainteresovanosti za sporazumni prestanak radnog odnosa uz isplatu otpremnine zaposlenom“, navodi se u mjerama Plana.

Prethodno, rukovodilac organa odnosno službe utvrđuje listu zaposlenih koji se neće anketirati zbog potreba organa odnosno službe, a u pitanju je deficitarni stručni kadar, izvršioci sa posebnim stručnim znanjima, sposobnostima i vještinama…

Mjere predviđaju i proglašenje tehnološkog viška uz isplatu otpremnine za zaposlene na koje se primjenjuju opšti propisi o radu.

Otpuštenom će biti ponuđeni krediti IRF-a

Takođe, kao utjehu, službenicima koji prihvate “sporazumni prekid radnog odnosa” i status “tehnološkog viška” će se definisati poseban program mjera u okviru Investiciono razvojnog fonda ili nekog drugog organa.

Mjere predviđaju i promjene akata o sistematizaciji u skladu sa stvarno potrebnim brojem uz obavezu smanjenja broja sistematizovanih izvršilaca od 10-30% u odnosu na važeći akt o sistematizaciji, u organima u kojima je ova razlika evidentirana, kao i ograničenje da opšte službe ne mogu imati više od 15% od broja sistematizovanih.

Plan predviđa i formiranje komisije u čijem će sastavu biti predstavnici Ministarstva javne uprave, Ministarstva finansija i Uprave za kadrove, na visoko rukovodnom nivou, čiji je zadatak davanje mišljenja na akta o sistematizaciji kroz sagledavanje budžetskih i strateških opredjeljenja Vlade i definisanih ograničenja, uz prethodno pribavljena mišljenja Uprave za kadrove i Ministarstva finansija. Komisija, prema dokumentu, ima privremeni karakter i ostvaruje svoje nadležnosti samo u periodu sprovođenja Plana.

U mjerama Plana se podvlači da ukupan broj zaposlenih na određeno vrijeme, zbog privremeno povećanog obima posla po ugovoru o privremeno-povremenim poslovima, zaključenih neposredno ili preko omladinske ili studentske zadruge i lica angažovanih po drugim osnovama, ne može biti veći od 10% broja zaposlenih na neodređeno vrijeme u organu.

Plan se zaključuje preporukom da se vrši povjeravanje pomoćnih poslova privatnom sektoru, posebno u zdravstvenim ustanovama, kao i u drugim resorima, kroz podugovaranje ili druge oblike Javno-privatnog partnerstva.

Pod tim se podrazumijevaju čišćenje, portirski poslovi, održavanje rublja, priprema hrane u Kliničkom centru…

Iz Vlade su izrazili očekivanje da će mjere, između ostalog, uticati da se određeni broj nezaposlenih lica usmjeri ka privatnom sektoru “u kojem ima veliki broj slobodnih radnih mjesta”.

Ako se ima u vidu da, prema istraživanjima,72 odsto svršenih visokoškolaca želi isključivo posao u državnoj administraciji, prije svega zbog sigurnosti i boljeg tretmana, onda je jasno da ukoliko želi rezultate u sprovođenju Plana da Vlada mora dovesti u red privatni sektor, naročito u oblasti striktnog poštovanja prava zaposlenih.

Izvor: Portal Analitika