Uprkos globalnim uslovima i nestabilnostima koje su obilježili razni nepovoljni geopolitički faktori, bankarski sektor u Crnoj Gori je ostao otporan i stabilan, pa ni tokom 2023. godine nije bilo potrebe za novim angažovanjem sredstava Fonda za zaštitu depozita, navodi se u godišnjem izvještaju o radu Fonda za zaštitu depozita za 2023. godinu.
Aktuelni trendovi koji karakterišu finansijski sistem Crne Gore se ocjenjuju kao pozitivni, što podrazumijeva i pozitivan trend parametara bankarskog sektora na agregatnom nivou što je potvrdio i Međunarodni Monetarni Fond konstatacijom da je bankarski sistem zdrav i stabilan tokom svoje posjete Crnoj Gori u februaru 2024. godine.
“Pokazatelji finansijske stabilnosti u cijelom sistemu su visoki s obzirom na obilnu likvidnost, prije svega pokazatelji adekvatnosti kapitala, likvidnosti i profitabilnosti kreditnih institucija, a nekvalitetni kreditisu nastavili da opadaju uprkos povlačenju mjera podrške za ublažavanje posljedica COVID epidemije i postepenoj primjeni strožijih standarda za klasifikaciju aktive. Snažan oporavak ekonomije nakon COVID-a i veliki prilivi depozita nerezidenata u toku 2022.godine i nastavak trenda rasta depozita u toku izvještajne 2023.godine, rezultirali su visokim nivoom ukupnih depozita na kraju prošle godine”, stoji u izvještaju, objavljenom na sajtu Fonda za zaštitu depozita.
Depoziti u kreditnim institucijama na kraju decembra 2023. godine iznosili su 5.483 miliona eura i ostvarili su rast od 4,84 odsto u odnosu na decembar 2022. godine.
“U strukturi ukupnih depozita, 90,88 odsto depozita odnosilo se na depozite lica koja imaju pravo na isplatu garantovanog depozita i 9,12 odsto depozita na depozite lica koja nemaju pravo na isplatu garantovanog depozita. Kod svih kategorija depozita ostvaren je rast na godišnjem nivou. Pritom, rast od 3,52 odsto zabilježen je kod depozita lica koja imaju pravo na isplatu garantovanog depozita, dok je kod garantovanih depozita rast iznosio 11,75 odsto”, precizirano je u izvještaju.
Fond je u 2023. godini obračunao i naplatio premiju na bazi rizika pojedine kreditne institucije u iznosu od 21.020.000 eura.
Klijenti IBM banke i Atlas banke lani preuzeli 234,8 hiljada eura
“Fond je u 2023. godini nastavio sa aktivnostima na realizaciji isplate garantovanih depozita za dvije banke– Invest Banku Montenegro A.D. Podgorica i Atlas banku A.D. Podgorica, nad kojima je u 2019. godini uveden stečajni postupak. Naime, u toku 2023. godine deponenti su preuzeli garantovane depozite u iznosu od 234.807 eura . Na kraju godine ostaje neisplaćeno 7.098.476 eura, odnosno 6,30 odsto od ukupnog iznosa garantovanih depozita za obje banke”, naglašava se u izvještaju.
Na drugoj strani, povrat sredstava iz stečajne mase u izvještajnom periodu iznosi 10,5 miliona eura, dok ukupni povrat sredstava iz stečajne mase na dan 31.12.2023. godine iznosi 80,5 miliona eura ili 71,49 odsto.
“U cilju obezbjeđenja veće sigurnosti depozita u kreditnim institucijama, odnosno stabilnosti cjelokupnog finansijskog sistema, Fond je sa Evropskom bankom za obnovu i razvoj zaključio Ugovor o „Stand-by“ aranžmanu na iznos od 50 miliona eura (jul 2020. godine). Ovim ugovorom je omogućeno da, za mogući scenario nastanka zaštićenog slučaja kod jedne od kreditnih institucija iz bankarskog sistema, Fond može koristiti navedena sredstva za isplatu garantovanih depozita za period od 5 godina od dana potpisivanja ugovora i rokom za otplatu od sedam godina. Kada se pored navedenog, uzmu u obzir, i sopstvena sredstva kojima fond trenutno raspolaže, može se konstatovati da, u slučaju potrebe, postoje značajna sredstva da fond može ispuniti svoj osnovni zadatak postojanja”, konstatuje se u izvještaju.
Fond je, u skladu sa Ugovorom o izvršavanju međunarodnih platnih transakcija fonda i primanju u depozit novčanih sredstava fonda, potpisanog između Centralne banke Crne Gore i Fonda i Odlukom Upravnog odbora o investiranju sredstava za 2023. godinu, značajno ojačao svoju likvidnu aktivu.
“Finansijsko poslovanje fonda je bilo uspješno i u 2023. godini i odraz je odgovornog upravljanja svim sredstvima fonda. Naime, tokom 2023. godine sve ključne bilansne pozicije ostvarile su rast, uz istovremeno poboljšanje kvaliteta aktive u odnosu na uporedni period prethodne godine. U izvještaju eksternog revizora konstatovano je da priloženi finansijski iskazi istinito i objektivno prikazuju finansijsko stanje Fonda na dan 31.12.2023. godine, rezultate poslovanja i novčane tokove u skladu sa Međunarodnim standardima finansijskog izvještavanja. Ključni izazovi Fonda u 2024. godini biće aktivnosti iz domena svoje zakonske nadležnosti usmjerene na očuvanje ukupne finansijske stabilnosti sistema, uprkos i dalje prisutnim negativnim uticajama sa globalnih međunarodnih tržišta, koji u najvećoj mjeri oblikuju makroekonomski ambijent u Crnoj Gori”, zaključuje se u izvještaju.
Izvor: AdriaTv
