Prihodi budžeta u periodu januar – oktobar 2022. godine iznosili su 1.627,6 mil. € ili 28,6% procijenjenog BDP-a. U odnosu na planirane, ostvareni prihodi veći su za 28,9 mil. € ili 1,8% dok su u odnosu na uporedni period prethodne godine veći za 123,2 mil. € ili 8,2%.
Glavni generator rasta prihoda u odnosu na prethodnu godinu je porez na dodatu vrijednost koji je zabilježio rast od 34,5% kao rezultat rasta potrošnje domaćinstava, rasta uvoza i inflacije ali i uspješne ljetnje turističke sezone i efekata elektronske fiskalizacije poreskih registar kasa. Pored navedenog, prihodi od poreza na međunarodnu trgovinu i transakcije zabilježili su rast od 38,9% kao rezultat rasta ostvarenog uvoza.
“Nasuprot tome, u odnosu na prethodnu godinu, manja naplata prihoda ostvarena je kod poreza i doprinosa na zarade usljed uvođenja neoporezivog dijela zarade i ukidanja doprinosa za zdravstveno osiguranje. Na nižu naplatu poreza na dohodak, uticalo je i usvajanje Zakona o izmjenama i dopuni zakona o finansiranju lokalne samouprave kojim je povećan procenat ustupljenih prihoda od poreza na dohodak fizičkih lica lokalnim samoupravama kroz istovremeno smanjenje prihoda koji su do tada po ovom osnovu pripadali centralnom budžetu”, naveli su iz Ministarstva finansija.
Trend veće naplate prihoda od PDV-a nastavljen je i u oktobru mjesecu. Shodno tome, prihodi od PDV-a u periodu januar-oktobar veći su u odnosu na planirane za 38,0 mil. € ili 5,3%, dok su u odnosu na deset mjeseci 2021. godine veći za 193,3 mil. € ili 34,5%.
Pozitivno odstupanje u odnosu na plan bilježe i prihodi od porez na dobit pravnih lica u iznosu od 0,8 mil. € ili 1,0%. Ova kategorija prihoda ostvarila je rast i u odnosu na isti period prethodne godine u iznosu od 12,5 mil. € ili 17,7%.
Prihodi od poreza na međunarodnu trgovinu i transakcije veći su u odnosu na planirane za 3,2 mil. € ili 11%, što je dominantno rezultat rasta cijena i rasta uvoza.
“Prihodi od akciza za deset mjeseci 2022. godine manji su u odnosu na plan za 3,5 mil. € ili 1,7%, kao posljedica primjene Odluke o umanjenju iznosa akcize na promet bezolovnog benzina i gasnih ulja po kojoj je akciza na promet ovih proizvoda od maja mjeseca smanjena za 50% odnosno 40% u zavisnosti od kretanja cijena, a u cilju zaštite životnog standarda građana. U poređenju sa prethodnom godinom, prihodi od akciza bilježe rast za deset mjeseci i to za 3,7 mil. € ili 1,8%. Pomenuti rast bio bi značajno veći da nije bilo odluke o smanjenju akciza na gorivo, imajući u vidu da su prihodi od akciza na duvan i duvanske proizvode u poređenju sa istim periodom prethodne godine zabilježile rast od 30,6 mil. € ili 65,4% kao rezultat suzbijanja aktivnosti na nelegalnom tržištu duvana i duvanskih proizvoda”, saopšteno je iz Ministarstva.
Na drugoj strani, ostvarena je niža realizacija u odnosu na plan kod prihoda po osnovu poreza na dohodak fizičkih lica u iznosu od 2,1 mil. € ili 2,9% kao i kod doprinosa u iznosu od 7,1 mil. € ili 2,0%.
Prihodi budžeta u oktobru 2022. godine iznosili su 168,3 mil. €, što je u odnosu na plan više za 27,9 mil. € ili 19,8%. U odnosu na isti mjesec prethodne godine prihodi budžeta veći su za 8,3 mil. € ili 5,2%.
Izdaci budžeta u periodu januar – oktobar 2022. godine iznosili su 1.683,6 mil. € ili 29,5% procijenjenog BDP-a i u odnosu na planirane niži su za 100,2 mil. € ili 5,6%. U odnosu na posmatrani period prethodne godine, izdaci su veći za 119,3 mil € odnosno 7,6%.
U strukturi ukupne potrošnje, tekući izdaci u periodu januar-oktobar ostvareni su u iznosu od 682,5 mil. € što je za 37,2 mil. € ili 5,2% manje od plana dok su kapitalni izdaci iznosili 163,6 mil. € što je u odnosu na planirane manje za 30,5 mil. € ili 15,7%.
U odnosu na isti period prethodne godine, ukupni izdaci veći su za 119,3 mil. € ili 7,6%, u najvećem dijelu, kao rezultat većeg izdvajanja u dijelu transfera za socijalnu zaštitu koji su veći za 63,8 mil. € ili 13,6% usljed rasta troškova po osnovu isplate prava iz oblasti socijalne zaštite i penzijskog i invalidskog osiguranja. U okviru tekućeg budžeta i budžeta državnih fondova, rast je zabilježen i kod transfera institucijama, pojedincima, NVO i javnom sektoru i otplate obaveza iz prethodnog perioda.
Rast izdvajanja u odnosu na 2021. godinu ostvaren je i u dijelu kapitalnih izdataka, koji su veći za 38,1 mil. € ili 30% u poređenju sa istim periodom prethodne godine.
Izdaci budžeta u oktobru 2022. godine iznosili su 188,4 mil € i i niži su u odnosu na plan za 100,7 mil € odnosno 35%.
Uzimajući u obzir ostvarene prihode i izvršene rashode, u oktobru mjesecu je ostvaren budžetski deficit od 20,0 mil € odnosno 0,35% BDP-a, što je za 128,5 mil € manje od planiranog.
Posmatrajući ukupno ostvareni rezultat u periodu januar-oktobar 2022. godine, kumulativni budžetski deficit iznosi 56,0 mil €, odnosno 1,0% BDP-a, što je 129,1 mil. € ili 69,7% manje od planiranog dominatno usljed usporene realizacije javnih nabavki.
U odnosu na isti period 2021. godine, budžetski deficit je manji za 3,9 mil. € odnosno 6,5%.
