Ekonomisti UniCredita očekuju da će privreda u zemljama Centralne i Istočne Evrope rasti za oko 3,0% u 2024. i 2025. godini, sa sličnim stopama rasta na Zapadnom Balkanu.
„Stope rasta u regionu Centralne i Istočne Evrope su blizu ovogodišnjeg potencijala, dok su u Zapadnoj Evropi na 0,5% ispod potencijala“, rekao je Dan Bucsa, glavni ekonomista UniCredita za regiju Centralne i Istočne Evrope tokom CEE Foruma održanog u Beču. UniCredit je vodeći sponzor ovog događaja, koji je ove godine privukao 1200 učesnika iz 45 zemalja.
Prema najnovijem kvartalnom izvještaju za CEE regiju u sklopu UniCredit istraživanja „A Year of Crucial Choices ”(„Godina ključnih izbora“) koje je predstavljeno na forumu, potrošnja fizičkih lica će vjerovatno predvoditi oporavak rasta u zemljama Centralne i Istočne Evrope, zajedno sa bržim rastom realnih plata, porastom kreditiranja uz niže kamatne stope i pozitivnim imovinskim efektima uslovljenim cijenama nekretnina. Očekuje se da će kapitalni troškovi i izvoz doprinijeti rastu počevši od druge polovine 2024. godine.
Ekonomisti UniCredita prognoziraju budžetski deficit ispod 3% BDP-a u periodu 2024-2025. u Bosni i Hercegovini, Bugarskoj, Hrvatskoj, Češkoj i Srbiji, uz negativne fiskalne impulse u većini zemalja Centralne i Istočne Evrope. Vjeruju da će fiskalno prilagođavanje biti usporeno predstojećim izborima u zemljama regije.
“Očekujemo da proevropske stranke osvoje većinu EU-CEE mjesta u Evropskom parlamentu, s Poljskom kao liderom, a koje će se zalagati za veću ekonomsku i političku integraciju u Evropi”, navode ekonomisti u okviru kvartalnog izvještaja za ovu regiju. Dodaju da će izbori 2024/25 biti posljednji prije nego što političari u ovim regijama budu primorani da se bave demografskim i ekonomskim izazovima.
Među glavnim odlukama koje treba donijeti u regiji Centralne i Istočne Evrope su: 1. Bugarsko usvajanje eura 2025. ili 2026. godine; 2. brži pregovori o proširenju između Evropske Unije, Zapadnog Balkana, Moldavije i Ukrajine; 3. Utvrđivanje geopolitičkog značaja Poljske i Rumunije; i 4. više podrške Ukrajini. Glavni potecijalni rizici su dalji populistički zaokret od strane stranaka koje su na vlasti, smanjenje rejtinga i slaba inostrana potražnja koja vodi između ostalog do recesije.
U ovom makroekonomskom i geopolitičkom scenariju Centralna i Istočna Evropa nastavlja biti pokretačka snaga rasta i za UniCredit. „Region je i dalje od strateškog značaja za UniCredit i naš plan je da nastavimo da rastemo ubrzanim tempom, koristeći jake lokalne timove i znanje, te globalnu ekspertizu“, komentarisala je Teodora Petkova, direktorica UniCredit-a za Centralnu i Istočnu Evropu, tokom CEE Foruma. Zemlje Centralne i Istočne Evrope imaju udio od 33% u ukupnim kreditima, 31% u ukupnim depozitima i nose 30% neto prihoda UniCredit Grupe.
„Klijentima koji su u središtu svega što radimo, nudimo geografsko prisustvo kroz 10 banaka, od koji su banke u Austriji, Bosni i Hercegovini i Hrvatskoj broj jedan na tržištu, a banka u Bugarskoj treća“, rekla je Petkova. Ovo UniCredit čini drugom po veličini grupom u regiji Centralne i Istočne Evrope posmatrano sa aspekta aktive koja iznosi 236 milijardi eura, uključujući Alpha Banku u Rumuniji, prema finansijskim rezultatima za prva tri kvartala 2023. godine.
Kada je u pitanju digitalizacija UniCredita, Petkova vidi snažan uzlazni trend postignut kroz kontinuirana ulaganja u informaciono-komunikacione tehnologije. Ona je predstavila podatke prema kojima oko 60% klijenata u regionu aktivno koristi mobilne uređaje u odnosu na 2022. kada je ovaj procenat bio 53%. Digitalna prodaja u srednjoj Evropi se skoro udvostručila na godišnjem nivou i porasla na 50% ukupne prodaje u istočnoj Evropi.
Također, u međunarodnom plaćanju UniCredit obrađuje više od 20% transakcija nastalih u regiji Centralne i Istočne Evrope sa stalnim trendom rasta. Više od 95% ukupnih plaćanja obavlja se putem digitalnih kanala.
UniCredit je neupitno banka koju biraju međunarodne kompanije. „Dvije od tri najveće međunarodne kompanije su naši klijenti“, rekla je Tedora Petkova i naglasila da je konkurentska prednost UniCredita u pružanju usluga korporativnim klijentima povezana sa panevropskim dosegom grupe. „Najbolje proizvode u industriji u oblasti upravljanja imovinom, osiguranja, plaćanja, finansiranja trgovine i upravljanja rizicima klijenata povezujemo putem integrisanih kanala distribucije i naše prve linije što omogućava isporuku za sve naše klijente na nivou koji niko drugi ne može isporučiti“, rekla je Petkova. Ona je podsjetila da je ulaganje prema potrebama klijenata putem posebnog onemarkets fonda sada dostupno klijentima u Češkoj, Slovačkoj, Mađarskoj i Bugarskoj, a uskoro će ista mogućnost biti dostupna i u Rumuniji.
„Uz digitalizaciju, naša posvećenost principima ESG-a je još jedan ključni pokretač naših usluga“, rekla je Petkova. Sa 2,3 milijarde eura zelenih kredita i 1,1 milijardu eura društvenih kredita plasiranih u prva tri kvartala 2023. u Centralnoj i Istočnoj Evropi, UniCredit vodi primjerom i podržava zelenu i društvenu tranziciju svojih klijenata.
Panevropska partnerstva između UniCredit Fondacije i organizacija Junior Achievement i Teach for all, čije djelovanje se proteže i u zemljama Centralne i Istočne Evrope, podržavaju unapređenje obrazovanja djece i mladih. Dodatno, održana su i predavanja iz finansijske edukacije za 45,4 hiljade korisnika u zemljama Centralne i Istočne Evrope kroz globalna i lokalna partnerstva, uz volontersko učešće zaposlenih.
Izvor: Nezavisne novine
