Odbor udruženja bankarstva, drugih finansijskih organizacija i osiguranja Privredne komore Crne Gore razmotrio je na sjednici 28. juna kvartalne informacije o monetarnim kretanjima, bankarskom sistemu, platnom bilansu i prometu, te stanju na tržištima kapitala i osiguranja. Razgovarano je i o predugovornom informisanju, kao i smanjenju kovanog novca u opticaju.
Sjednicu je vodio zamjenik predsjednika Odbora Radoje Lakić.
Nikola Milošević, CBCG kazao je da, što se makroekonomskih kretanja tiče, godišnja inflacija i dalje iznad poželjnog nivoa – mjerena potrošačkim cijenama u martu iznosila je 5,5%, a harmonizovanim indeksom šest odsto. U odnosu na prethodni mjesec martovske cijene su porasle 0,5 odsto. Industrijska proizvodnja je, prema preliminarnim podacima MONSTAT-a, u prva tri mjeseca 2024. godine, u odnosu na isti period prethodne godine, zabilježila rast od 4,9%. Rast proizvodnje je evidentiran u sektorima prerađivačka industrija od 23 odsto i vađenje ruda i kamena od 19,7%, dok je pad zabilježen u sektoru snabdijevanje električnom energijom, gasom i parom od 10,5%. Rast aktivnosti je registrovan u oblasti i šumarstva, a pad u oblasti turizma. Strane direktne investicije su na sličnom nivou kao i u prvom kvartalu prethodne godine. Bankarski sistem je stabilan i likvidan. Bilansna suma banaka na kraju marta 2024. godine iznosila je 6.621,16 miliona eura i zabilježila je rast od 3,73% u odnosu na mart prethodne godine, dok u odnosu na prethodni mjesec bilježi pad od 0,68%. Ukupno odobreni krediti banaka na kraju marta 2024. godine iznosili su 4.259,61 miliona eura i bilježi rast od 11 odsto u odnosu na mart prethodne godine, odnosno rast od 2,28% u odnosu na prethodni mjesec. Depoziti u bankama u martu 2024. godine iznosili su 5.333,29 miliona eura, i zabilježili su rast od 2,77% na godišnjem nivou, dok su na mjesečnom nivou bilježili pad od 1,20%. Likvidna aktiva banaka u marta 2024. godine iznosila je 1.288,74 miliona eura i bila je za 390,12 miliona eura ili 23,24% manja nego u istom mjesecu prethodne godine, odnosno za 204,48 miliona eura ili 13,69% u odnosu na prethodni mjesec.
U prvom kvartalu 2024. godine, zabilježen je pad prometa i broja transakcija na tržištu kapitala, te smanjenje vrijednosti berzanskih indeksa MNSE10 i MONEX, saopštio je Danilo Gluščević iz Komisije za tržište kapitala. Ukupan promet ostvaren na Montenegroberzi u prvom kvartalu 2024. godine iznosi 890.000 eura, što je smanjenje od 72% u odnosu na uporedni period 2023. godine. Berzanski indeks MNSE10 bilježi procentualno smanjenje od 8,0%. Berzanski indeks MONEX bilježi procentualno smanjenje od 5,7%. Najveći promet je ostvaren na slobodnom tržištu akcija (69% od ukupnog prometa). Tržišna kapitalizacija je u porastu i na kraju prvog kvartala 2024. godine iznosila 3,6 milijardi eura. Vrijednost vanberzanskih transakcija (OTC) je oko 315.000 eura, dok su evidentirane nove emisije hartija od vrijednosti u iznosu od četiri miliona eura.
Mirjana Bošnjak, Glavni analitičar Agencije za nadzor osiguranja, izvjestio je Odbor da na crnogorskom tržištu posluje devet društava za osiguranje, od čega se pet bavi poslovima neživotnih, a četiri životnih osiguranja. Vrijednost ukupnog akcijskog kapitala društava za osiguranje 31. marta iznosila 46,9 miliona eura. Vrijednost stranog kapitala je iznosila 43,1 miliona eura, sa ostvarenim učešćem od 91,9% u ukupnom akcijskom kapitalu, a vrijednost domaćeg kapitala 3,8 miliona eura. Prema preliminarnim podacima društava za osiguranje za I kvartal 2024. godine, ukupna bruto fakturisana premija iznosila je 34,5 miliona eura, što je rast od 3,9 miliona eura, odnosno 12,6 % u odnosu na isti period u 2023. godini. Premija neživotnih osiguranja iznosila je 28,5 miliona eura, a životnih 5,9 miliona. Obje grupe osiguranja su ostvarile rast od 10,5%, odnosno 23,9%, u odnosu na isti period u 2023. godini. Prema preliminarnim podacima za I kvartal 2024. godine, svih devet društava za osiguranje ostvarilo je dobit prije oporezivanja u ukupnom iznosu od pet miliona eura, što je za za 44,8% više u odnosu na uporedni period u 2023. godini.
Na sjednici članovi OU su od strane Jovane Nedović iz Lovćen osiguranje upoznati i sa obavezama koji prositiču iz predugovornog informisanja odnosno o neophodnosti da se prije zaključenja ugovora o osiguranju, ugovornik upozna sa opštim i posebnim uslovima osiguranja. odnosno.
O smanjenju kovanog novca u opticaju, Odbor je upoznala Sandra Konatar iz Centralne banke.
S obzirom da Crna Gora nema sopstvenu valutu već koristi euro kao zakonsko sredstvo plaćanja, Centralna banka se snabdijeva gotovinom u eurima kod komercijalnih banaka na inostranom tržištu, kojima ujedno i prodaje viškove gotovine. Način snabdijevanja gotovim novcem klijenata Centralne banke Crne Gore, propisan je Odlukom o snabdijevanju novčanicama i kovanim novcem.
Smanjenje kovanog novca u opticaju u direktnoj mjeri zavisi od klijenata kreditnih institucija, koje im obezbjeđuju kovani novac za rad i u velikoj mjeri na to utiče i korišćenje kartica i drugih vidova plaćanja mimo novčanih sredstava.
Centralna banka Crne Gore će nastaviti da postupa u skladu sa svojom zakonskom funkcijom obezbjeđenja i snabdijevanja klijenata kovanim novcem, u cilju nesmetanog odvijanja platnog prometa u zemlji – istakla je Konatar.