Godina na izmaku je, prema svim parametrima, bila “kao iz pakla” za Evropsku uniju, ali bi sljedeća mogla da bude još gora ako Britanci budu glasali za izlazak iz Unije.
Geopolitički temelji Starog kontinenta nisu bili ovako uzdrmani još od pada Berlinskog zida i opšteg kraha komunizma širom istočne Evrope 1989. godine, navodi se u analizi agencije Rojters.
Ali, za razliku od te 1989. godine, kada su potresi išli u korist Evropskoj uniji i ojačali je kao takvu, krize 2015. godine prijete da učine upravo suprotno – razore Uniju i ostave je u modricama, utučenu i prepunu novih barijera, ukazuje se u analizi Rojtersa.
Pad gvozdene zavese doveo je u roku od dvije godine do stvaranja jedinstvene evropske valute, a poslije 15 godina i do širenju Unije na istok i NATO sve do granica Rusije, Ukrajine i Bjelorusije.
Time se na neki način potvrdilo predviđanje Žana Monea, prvog predsjednika Evropske zajednice za ugalj i čelik, koji je rekao da će se ujedinjena Evropa izroditi iz kriza.
Zbog ovogodišnjih “političkih i ekonomskih šokova” usljed priliva izbjeglica, grčkog duga, nasilja islamista i ruske vojne akcije doveli su do ponovnog uvođenja graničnih kontrola u mnogim mjestima, jačanja desničarskih i antievropskih političkih snaga.
Žan-Klod Junker, predsjednik Evropske komisije upozorio je da je šengenska zona ugrožena i da euro najvjerovatnije ne bi preživio ako bi se unutrašnje granice zatvorile.
Razdor u EU oslikava se i u prkosu prema Angeli Merkel, nekrunisanoj kraljici Unije. Merkel nije našla na veliku podršku svojih EU partnera po pitanju podjele tereta oko prijema izbjeglica. Većina je insistirala da je prioritet da se “zapečate” spoljne evropske granice, a ne prihvat izbjeglica.
Neki partneri su Berlin optužili i za licemjerstvo, zbog energetskih veza sa Rusijom, dok su prijatelji kao što je Francuska, Holandija i Danska jednostavno skamenjeni porastom desničarskih antiimigracionih snaga.
Jedan od problema koji će se najvjerovatnije pogoršati u sljedećoj godini jeste taj što su glavni evropski lideri politički slabi i toliko preokupirani problemima u svojim zemljama da nisu u stanju da pokrenu potrebnu kolektivnu akciju, navodi Rojters.
Ipak, teško da bi Evropskoj uniji kao takvoj išlo bolje bez “Mutti” (mamica), kako Angelu Merkel zovu kod kuće.
Britanija sve više teži izlasku iz EU, koja očigledno ne želi da ispuni uslove koje je London postavio u želji da dobije povlašćeniji status u odnosu na ostale članice.
Ukoliko druga naveća ekonomska i vojna sila Evrope prva napusti EU brod, to bi bio jak i bolan udarac koji bi ođeknuo u svjetskim okvirima.
“Bregzit” bi mogao da pokrene zahtjeve za održavanjem referenduma i u drugim zemljama-od Poljske do Danske.
