Ekonomije srednje i istočne Evrope (CEE) u velikoj mjeri su odvojene od globalnih tržišta u nastajanju, navodi se u studiji Erste Grupe.
U 2016 (BDP) u CEE regiji očekuje se ekonomski rast od 3,1 posto, što je nešto ispod nivoa ostvarenog prošle godine, ali je gotovo dvostruko više nego u eurozoni (1,6 posto). Iako su prognoze rasta Međunarodnog monetarnog fonda za zemlje BRIC (Brazil, Rusija, Indija i Kina) drastično revidirane naniže, CEE regija i dalje očekujue stabilan ekonomski rast.
“Zemlje srednje i istočne Evrope s jedne strane i globalna tržišta u nastajanju, s druge strane, su u različitim fazama svog poslovnog ciklusa. To je glavni razlog da globalno ekonomsko usporavanje na različit način utiče na ove dvije grupe“, rekao je Juraj Kotian, rukovodioc CEE makro / FI Istraživanje, jedan od autora studije.
Između 2010. i 2015. godine, globalna tržišta u nastajanju zabilježila su zahvaljujući visokim cijenama roba i snažnom rastu kredita vrlo jak zamah, dok je ekonomski rast u srednjoj i istočnoj Evropi i dalje je relativno prigušen budući da su zemlje u regiji još uvijek zauzete nastojanjima da učvrste svoje budžete. Čak i ako u potpunosti iskoriste svoje potencijale u ovoj ili u 2017. godini, ekonomije u regiji srednje i istočne Evropei i dalje će ostati daleko od vrha svog ciklusa.
Iz tog razloga, manje je vjerovatno da će tržišta srednje i istočne Evrope biti pogođena ekonomskom krizom sličnoj recesiji iz 2009. Za razliku od toga, ekonomski pokazatelji tržišta u nastajanju kao što su Brics u posljednjih nekoliko godina su iznad potencijala. Iz tog razloga jer imaju izuzetno visoki udio investicija u BDP-u (trenutno gotovo 35% BDP-a u odnosu na 21% BDP-a u srednjoj i istočnoj Evropi).
Izgledi rasta za CEE regiju su prigušeni za tekuću godinu: s jedne strane, priliv sredstava EU-a će vjerovatno oslabiti, s druge strane, postoje upitnici u pogledu inostrane potražnje. Lična potrošnja, međutim, treba oživjeti s obzirom na snažan rast zaposlenosti i plaća. Od 2009. godine prosječna stopa nezaposlenosti u CEE regiji prvi put je jednocifrena u 2015. godini.
U 2016. godine očekuje se daljnji pad. Budući da su zemlje srednje i istočne Evrope neto uvoznici energije, nedavni pad cijena nafte podupire rast. U nekim zemljama (Poljska, Rumunija), doprinos daju pojednostavljene politike za jačanje domaće potražnje.
Analiza pokazuje da bi rast BDP-a u Rumunjiji (procjena za 2016: 4,1%) i Srbiji mogao ubrzati (1,5%), dok bi Poljska (3,6%) i Slovačka (3,5% ) trebale održavati svoje stope rasta. Rumunija bi se mogla pokazati kao zemlja CEE s najvećim ekonomskim rastom, ali na teret fiskalnog popuštanja i izgleda za čvršću monetarnu politiku.
U Mađarskoj (2,2%) i, posebno, u Češkoj (2,5%) pad se očekuje zbog smanjenja priliva sredstava EU. Izvjesno usporavanje je vjerovatno u Sloveniji (1,9%).
Sve u svemu, ekonomije regije CEE u 2016. trebale bi porasti za 3,1% u prosjeku.
