Evropska komisija je objavila procjenu budžetskih planova država evrozone za 2025. i srednjoročnih planova svih članica EU, uključujući planove za vraćanja deficita na nivo ispod tri odsto za zemlje koje su prešle tu granicu.
Sa očiglednim smanjenjem javnog deficita koji se ove godine očekuje da bude 6,2% bruto domaćeg proizvoda, Francuska, sa izuzetkom Rumunije, ima najgori učinak od dvadesetsedmorice jer je veoma iznad gornje granice od tri odsto prekoračenja dozvoljenog pravilima EU.
Od ljeta druga najveća evropska ekonomija, Francuska, dio je grupe od osam zemalja u posebnoj proceduri zbog prekomjernog deficita, sa Belgijom, Mađarskom, Italijom, Maltom, Poljskom, Rumunijom i Slovačkom. Mogla bi da im se pridruži Austrija, čiji se deficit ove godine očekuje da bude 3,6%, ocenila je danas Komisija. Te zemlje moraju preduzeti korektivne mjere kako bi se pridržavale budžetskih pravila Evropske unije ili će se suočiti sa kaznama. Francuska je od stvaranja evra većinom bila u prekomjernom deficitu.
Evropska izvršna vlast je potvrdila scenario koji je predložio Pariz o smanjenju deficita budžeta Francuske na 5% BDP-a 2025. i da se vrati na cilj 2029. godine sa 2,8%. Međutim, politička krhkost Vlade Francuske zabrinjava Komisiju. Evropska komisija se do sada nije usuđivala da pribjegne finansijskim sankcijama jer se smatraju politički eksplozivnim. Ali to bi se moglo promijeniti.
Ako ne uloži napore koje traže njeni partneri, Francuskoj bi mogle da budu izrečene kazne od 0,1% njenog BDP svake godine, odnosno oko 2,8 mlrd EUR.
Pakt stabilnosti suspendovan je između 2020. i 2023. da bi se izbjegao kolaps evropske privrede posle pandemije kovida-19, a potom i rata u Ukrajini. Taj pakt je ponovo aktiviran početkom ove godine uz “fejslifting” da bi bio fleksibilniji i pragmatičniji.
Budžetske putanje su sada prilagođene svakoj državi članici i uveden je manevarski prostor za ulaganja. To je raspoređeno na četiri godine i može se produžiti na sedam da bi prilagođavanje bilo blaže, u zamjenu za reforme. Pet zemalja, uključujući Francusku, Španiju i Italiju, zatražilo je i dobilo takvo produženje.
Finansijske sankcije za nepoštovanje Pakta stabilnosti koje se ranije smatralo neprimjenljivim jer su bile prestroge, smanjene su kako bi se olakšala njihova primjena.
