U sklopu konferencije “Pojas i put – Saradnja Kine i zemalja Centralne i Istočne Evrope” upriličen je panel “Modernizacija u kineskom stilu” gdje su ponuđeni odgovori na pitanja kako se kineski model može sprovesti u lokalne kontekste i koje su to lekcije koje se mogu izvući iz kineske modernizacije.
“Kineska investicija u vidu autoputa je došla u periodu velike finansijske krize i bila je izuzetno važna za očuvanje ekonomskih aktivnosti u Crnoj Gori, ali je izazvala podozrenje evropskih partnera – Šta Kina želi?, Da li je to samo ekonomsko pitanje ili želi da ima političku dominaciju? Sa ratom u Ukrajini ta geopolitika još više dolazi do izražaja. Sami nered u zemljama Zapadnog Balkana doveo je do još veće zabrinutosti o političkoj orijentaciji balkanskih zemalja, tako da se odnos EU prema Zapadnom Balkanu promijenio,” navela je dr Danijela Jaćimović, profesorica Međunarodne ekonomije na Ekonomskom fakultetu.

Jaćimović je ovom prilikom prezentovala rezultate ankete koji su se odnosili na pitanje odnosa Crne Gore, EU i Kine.
“72 posto ispitanika smatra da saradnja sa Kinom kroz zajmove, strane direktne investicije i trgovinu može ubrzati ekomoski razvoj Crne Gore. Ukoliko svi mudro i pažljivo djelujemo, zajedno sa našim važnim partnerima postoji velika šansa i veliki potencijal za zajednički prosperitet kroz saradnju na Zapadnom Balkanu i Crnoj Gori. Ispitanici su pokazali veoma pozitivan stav crnogorske javnosti ka kineskim investicijama i smatraju Kinu kao partnera koji može obezbijediti ubrzanje ekonoskog razvoja i povezivanje sa EU. Međutim, kod građana je prisutni i zabrinutost prvenstveno po pitanju duga i poštovanja standarda životne sredine i rezultati pokazuju da je većinsko opredjeljenje javnosti EU integracija i da podržavaju saradnju sa Kinom u onoj mjeri koja doprinosi evropskim integracijama,” kazala je Jaćimović.
Na panelu je učestvovala i dr Milena Lipovina Božović, direktorica Instituta Konfucije, koja je istakla da je od njegovog osnivanja prije deset godina, pa do danas, misija Instituta promocija kineskog jezika i kulture.
“U tom smislu mislim da je uloga Instituta u tih deset godina bila veoma značajna, da prije toga naši sugrađani nisu imali priliku da saznaju ni o kineskoj kulturi, ni o jeziku, a već danas se možemo pohvaliti da je na hiljade građana Crne Gore na neki način imalo priliku da dođe u kontakt sa kineskom kulturom na virtuelan, ali i stvaran način zato što kroz različite aspekte saradnje koju imamo sa kineskim institucijama nemali broj građana Crne Gore je imao priliku i da posjeti Kinu. Čini mi se da jednom kad neko ode i posjeti Kinu može da stekne mnogo bolju sliku o kakvoj zemlji se radi, o kakvom se jeziku i kulturi radi,” navela je Lipovina-Božović.
Institut svake godine pokušava da jedan broj polaznika kurseva kineskog jezika pošalje u Kinu. Prema podacima koje je navela Lipovina-Božović po jednom semestru oko 500 učenika i studenata pohađa kurs kineskog jezika, a prošle godine su imali priliku da 15 polaznika kurseva pošalju na petnaestodnevni boravak na kineskim univerzitetima.

“Našim građanima možemo da ponudimo besplatne kurseve kineskog jezika od strane izvanrednih predavača. Kada se govori o nekoj obrazovnoj saradnji jezik je i te kako važan medijum da vi lakše pristupite svim resursima koji su vam dostupni i vjerujem da je to dobra polazna osnova za sve one koji žele dalje da se usavršavaju u Kini. Posljednjih godina su kineski univerziteti veoma napredovali na svjetskim rang listama kada su u pitanju obrazovne institucije, posebno u oblastima STEM-a. Naša je uloga da budemo medijum i most koji će sve one koji su zainteresovani za korištenje tih obrazovnih kapaciteta koje nudi Kina na neki način podstaći i pomoći im u donošenju odluka i ponuditi osnovna znanja jezika,” dodala je direktorica Instituta Konfucije.
Kao bivši ambasador Crne Gore u NR Kini, svoje značajno iskustvo boravka i rada u Kini podijelio je Darko Pajović.
“Živjeti jedan život, a ne provesti jedan dio života u NR Kini prosto nemate zaokružen život iz razloga što sve ono što mi upoznamo na Zapadu, u Evropi, u Kini imate potpuno drugu dimenziju i da biste mogli da u potpunosti razumijete ekonomske, političke, diplomatske i sve druge odnose bilo kojim poslom se bavili potrebno vam je iskustvo sa Dalekog istoka,” naveo je Pajović.