Svijetu prijeti najmasovniji finansijski kolaps ikad, a povećanje krize u Eurozoni smanjuje teren za manevre, kaže ekonomski komentator Telegrafa Džeremi Vorner.
U komentaru pod naslovom “Negativne kamatne stope vode svet na put najmasovnijeg sloma u istoriji“, Vorner ukazuje da više od 30 odsto svih državnih obveznica zemalja Eurozone ima negativnu kamatnu stopu, što iznosi oko dva biliona eura u hartijama od vrijednosti.
Takvo stanje stvara dodatni teret za makroekonomsku situaciju i prijeti finansijskoj stabilnosti Eurozone, upozorava on.
Od najave programa kvantitativnog popuštanja pritiska Evropske centralne banke (ECB), prije četiri mjeseca kada su prinosi na 10-godišnje švajcarske obveznice prvi put u istoriji skliznuli u negativnu zonu, pokrenula se lavina negativnih kamatnih stopa širom evropskih tržišta državnih obveznica.
U potrazi za “sigurnim utočištem”, investitori su odlučili da preuzmu rizik i da plate vladama za privilegiju njihovog kreditiranja.
“Ako posmatramo svaku državu posebno, statistika još više užasava. Prema podacima investicione banke ‘Džefris’, gotovo 70 odsto njemačkih obligacija ima negativni prinos. U Francuskoj je taj pokazatelj 50 odsto”, predočava Vorner.
On je naveo primjer Španije, koja prije nekoliko godina apsolutno nije bila u stanju da otplaćuje svoje obaveze, a njen negativni pokazatelj je iznosio samo 17 odsto.
S njegove tačke gledišta, to se nikada nije desilo u ovakvoj razmjeri, ali s povećanjem krize u Eurozoni sve je manji prostor za manevre, a mogućnost bankrotstva postaje sve realnija.
Ono zbog čega su negativne kamatne stope razlog za brigu jeste činjenica da je, po Vornerovom mišljenju, obim rasta svjetske tražnje gotovo u potpunosti uslovljen rastućim nivoom duga.
Javni dug je počeo da raste kada su kompanije i domaćinstva smanjila svoje zaduživanje. U pogledu kreditne ekspanzije, tržišta u usponu su jednostavno zamijenila zapadne države, piše Vorner i dodaje da je alarm koji upozorava na finansijsku krizu prošao gotovo neregistovano.
Samo kombinovani javni javni dug zemalja Grupe 7 je porastao za skoro 40 procenata na oko 120 odsto njihovog BDP-a od početka krize, dok je ukupan dug privatnog nefinansijskog sektora porastao za 30 odsto, što znatno nadilazi provredni rast.
Hvatajući se u koštac s negativnim privrednim tendencijama, vodeće centralne banke širom svijeta su se jedna za drugom latile prakse štampanja novca.
Prvo je to učinila američka Uprava federalnih rezervi, za njom Banka Engleske i Centralna banka Japana, a sada i u EU, navodi britanski analitičar i zaključuje da to može da poljulja makroekonomsku i finansijsku stabilnost svijeta u cjelini.
