Iza odustajanja Royal grupe iz Abu Dabija od investiranja na atraktivnoj crnogorskoj lokaciji Kraljičina plaža stoje pritisci interesnih grupa zapadnih zemalja, a ne političko protivljenje manjeg koalicionog partnera struktura na vlasti i dijela civilnog sektora, potvrđeno je Dnevnim novinama iz više diplomatskih izvora.
Djelovanje interesnih grupa usmjereno je na otvaranje prostora investitorima iz Katara, najvećeg rivala zvaničnog Abu Dabija kada je riječ o ulaganju na evropskoj teritoriji.
“Između kraljevskih porodica iz Abu Dabija i Katara, naftnih kompanija iz ovih dvaju centara i predstavnika suverenih investicionih fondova iz kojih se kapital usmjerava ka evropskim zemljama, postoji neuporedivo veće rivalstvo koje je presudno u donošenju odluka o započinjanju bilo kakvog projekta nego što na njihovo privlačenje ili odbijanje može uticati bilo kakvo negodovanje manjinskih predstavnika lokalnih zvaničnika”, precizirao je izvor DN.
Dvije grupe investitora iz Persijskog zaliva imaju različit tretman u zapadnom svijetu koji, prema navodima u diplomatskim krugovima, u mnogo većoj mjeri preferira Katar, što potvrđuje broj investicija, naročito u Veliku Britaniju, ali i ostale zemlje zapadne Evrope.
Katarski kapital prisudan je u kompanijama kao što su Harrods, Barclays, Volkswagen, Miramax, Disney, fudbalskom klubu Pari Sen Žermen, naftnom gigantu Royal Dutch Shell i mnogim drugim subj ektima, a povj ereni su im poslovi poput tunela ispod Temze i brojni drugi zahtjevni investicioni projekti, naročito u Londonu, gdje su izradili Šard, najvišu građevinu u Evropi.
Podrška zapadnih lobija katarskim investicijama u bilo kojem dijelu Evrope je, stoga, nedvosmislena.
“Tumačenje situacije na osnovu kojeg se donosi zaključak da su Socijaldemokratska partija ili Mreža za afirmaciju nevladinog sektora imale kapaciteta da ‘otjeraju’ jedan međunarodni konglomerat koji je bio spreman da u projekat u Crnoj Gori uloži stotine miliona eura može biti svojstveno samo onima koji žele da prenaglase njihov uticaj”, apostrofirao je izvor DN, pojašnjavajući da je dolazak katarskog državnog investicionog fonda Qatari Diar ujedno i test za Crnu Goru da definiše svoj odnos prema investitorima čiji dolazak je u interesu zapadnih zemalja.
Bitka za ex-Yu krizom pogođene prevoznike
I za investitore iz Abu Dabija i iz Katara zemlje bivše Jugoslavije su posebno interesantne investicione destinacije, pri čemu je poseban fokus stavljen na ulaganje ili preuzimanje avioprevoznika, te turističke komplekse sa luksuznim sadržajima.
Nacionalna avio-kompanija iz UAE “Etihad Airways” sporazumom je kupila 49 odsto srpskog JAT-a, dok sa “Montenegro Airlinesom” pregovara o sklapanju codesharing agreementa, odnosno poslovnog aranžmana o podjeli letova.
Sa druge strane, u potrazi za strateškim partnerom Vlada Hrvatske i “Qatar Airways” pregovaraju o “Croatia Airlinesu”, koji je ujedno zainteresovan i za slovenačku avio-kompaniju “Adria Airways”.
Izvor DN iz diplomatskih krugova navodi da ne treba isključiti ni mogućnost da “Qatar Airways” pokaže interesovanje i za crnogorskog nacionalnog avio-previznika, te da bi se, naročito u ranoj fazi, sličan scenario poput onoga sa ulaganjima na Kraljičinoj plaži mogao dogoditi i u ovoj djelatnosti.
Njihove avio-kompanije spadaju među vodeće u svijetu kada je riječ o komforu i kvalitetu usluge koju putnici dobijaju, koja je na mnogo višem nivou nego u najzastupljenijim svjetskim avioprevoznicima, jer se za istu cijenu karte dobija mnogo više.
Kvalifikovana radna snaga
Katar i Abu Dabi rivali su različitim oblastima, kako kada je riječ o investicionim destinacijama, tako i u slučaju borbe za kvalifikovanu radnu snagu koju angažuju u realizaciji poslova, pa nije rijetkost da jednom građevinskom inžinjeru konkurentska grupa ponudi čak trostruko veću naknadu kako bi učestvovao u radu na njihovom projektu..
Značaj reputacije Qatari Diara za Crnu Goru
Način realizacije investicija katarskog giganta zastupljenog u Evropi, Americi, Africi i Aziji, kompanije Qatari Diar uslovljena je spremnošću domaćih zvaničnika da balansiraju između ponuda koje djeluju isplativo u kratkom roku i onih koje dugoročno donose korist.
“Crna Gora je zemlja koja zavisi od investiranja i kojoj je subjekat sa ovako dobrim imidžom prijeko potreban, a od taktičnosti Vlade zavisi koliko će njegov značaj biti prepoznat”, naglašava izvor DN.
INVESTIRANJE
Povoljnosti
Investitori iz Katara su u diplomatskim krugovima prepoznati kao oportunisti koji preferiraju da investiraju kroz bilateralne poslove u kojima imaju mogućnost da zahtijevaju dodatne pododnosti.
UGLED
Tretman
U zemljama Zapadne Evrope investitori iz Katara proširili su uticaj nakon prvobitnog perifernog tretmana na tržištu nekretnina, gdje je nivo ulaganja iz godine u godinu samo rastao.
DJELATNOSTI
Luksuzkraljicina
Polje ulaganja se sa tržišta nekretnina kroz projekte zajedničkog djelovanja Katar je u evropskim zemljama širio na lance restorana, modnu industriju, dizajn namještaja i druge luksuzne brendove.
