Berzanski podijumi u Njujorku i Londonu danas postoje samo radi dekoracije. Stvarnu trgovinu obavljaju roboti. Oko tri četvrtine trgovine na dvije najveće američke berze – Njujorškoj i Nasdaq – obavljaju algoritmi, kompjuterski programi koji prate kompleksne nizove pravila.
Mali investitori mogu da koriste moćne alate i balansiraju svoj investicioni portfolio, po mnogo manjem trošku nego uz pomoć brokera ili investicionih fondova. Ako ne vole da se time bave sami, mogu da kontaktiraju mnoštvo savjetničkih ili posredničkih kompanija koje takođe imaju pristup ovakvim alatima.
Dozvolili smo da kompjuteri upravljaju trilionima dolara. To ima svoje prednosti, ali i nedostatke.
Zarada od milisekunde
Kompjuteri svakako imaju svoju prednost. Oni mogu više puta da trguju u djeliću sekunde, koristeći minijaturnu promjenu u cijeni akcije ili indeksa kako bi ostvarili profit.
U svijetu finansijskog trgovanja informacija je najmoćniji resurs. U ovom slučaju, veći profit će ubirati oni koji što ranije dođu do njih.
Fleš trgovanje koristi veoma sofisticiranu i brzu kompjutersku tehnologiju koja omogućava trejderima da vide narudžbine drugih učesnika na tržištu djelić sekunde prije ostalih. Ovo daje fleš trgovcima prednost nad drugim igračima.
Kompanija Tradeworx koristi mrežu mikrotalasnih prenosnika, koje povezuju tornjevi na svakih 50 km. Ova mreža prenosi finansijske informacije od Čikaga, gdje se trguje fjučersima, do Njujorške berze za 2,3 milisekunde ranije nego putem postojećih optičkih kablova.
Ova minijaturna ušteda u vremenu je dovoljna da trgovci ostvare prednost u hiperbrzom svetu “fleš trgovanja”.
Proces učenja
Kompjuterski algoritmi postaju sve pametniji. Uz korišćenje vještačke inteligencije, sada mogu da pretražuju vijesti, istraživanja i društvene mreže. Potencijalni izvori znanja su sada stotine nizova podataka.
Ovi roboti ne razumiju strah ili paniku, ali umiju da lociraju signal ‘kupi’ ili ’prodaj’ koji je ljudskom oku nevidljiv.
Šta može da pođe po zlu?
‘Fleš krahovi’ mogu da postanu mnogo učestaliji u periodu kada se sve više oslanjamo na kompjuterske algoritme. U maju 2010. na američkoj berzi se dogodio ‘fleš krah’. Regulatori su zato okrivili često korišćenje algoritamskog trgovanja. U krahu, koji je trajao 36 minuta, američke akcije doživjele su drugi najveći jednodnevni pad u istoriji. Vlasti su okrivile 36-godišnjaka iz Londona, koji je koristio komercijalni softver za trgovanje iz kuće svojih roditelja.
Od tada postoji bojazan da će ovakvi krahovi postati sve učestaliji u svijetu trgovanja gde dominiraju roboti.
Gde investirati
