Testiranje pet banaka je pokazalo da smo prilično osposobljeni da intervenišemo radi očuvanja finansijske stabilnosti bankarskog sistema. To znači da bi u kratkom roku bili isplaćeni garantovani depoziti u slučaju da neka od banaka ode u stečaj ili likvidaciju kazao je za Pobjedu izvršni direktor Fonda za zaštitu depozita Predrag Marković.
Testiranjem su u novembru i decembru, nakon dogovora sa Udruženjem banaka, na dobrovoljnoj osnovi bile obuhvaćene Erste, NLB, Adiko, Atlas i Hipotekarna banka.
Isplata
U slučaju da dođe do stečaja banke Fond isplaćuje garantovani depozit do 50.000 eura po deponentu i banci.
Rezultati testiranja su pokazali da banke imaju dobre evidencije o deponentima, depozitima i obavezama i da se kod nastanka “zaštićenog slučaja mogu lako preuzeti kako bi se utvrdila visina garantovanog depozita. Takođe, banke imaju kapacitet da preuzmu funkciju ,,banke isplatioca i u kratkom roku započnu isplatu garantovanog depozita. Zaposleni u Fondu su osposobljeni da, koristeći softversko rješenje, brzo i efikasno obračunaju garantovani depozit objasnio je Marković.
On kaže da ne može da saopšti koliko su ukupni depoziti u ovih pet banaka, jer to nije u skladu sa principima zaštite podataka. Izvjesno je, međutim, da bi Fond sa novcem kojim sada raspolaže mogao da isplati garantovane depozite pojedinačno u četiri od pet testiranih banaka.
“Za jednu od ovih banaka bila bi neophodna dodatna sredstva, koja bi obezbijedili na jedan od zakonom predviđenih načina naplatom vanredne premije, uzimanjem pozajmica iz budžeta Crne Gore, uzimanjem kredita od stranih banaka i finansijskih institucija, izdavanjem hartija od vrijednosti“, objašnjava Marković.
Ne očekujemo, kaže on, da u narednom periodu bude velikih problema kod banaka.
“S obzirom na ocjenu Savjeta za finansijsku stabilnost od 19. decembra prošle godine da je ,,finansijski sistem stabilan, ne očekujemo da bi se moglo desiti da dođe do poremećaja u poslovanju banaka, koje bi prouzrokovalo nastanak zaštićenog slučaja“, ističe direktor Fonda.
Zaštita podataka
Zahvaljujući se menadžmentu i zaposlenim u ovih pet banaka, Marković je kazao da su one imale dvojaku ulogu kao “banka u stečaju” kada dostavljaju podatke i kao “banka isplatilac” kada preuzimaju podatke od Fonda i “vrše isplatu” garantovanog depozita. Kompletan proces je, kaže on, tekao uz strogo poštovanje pravila zaštite podataka.
“Nadamo se da ćemo u toku ove godine imati saglasnost da ovo testiranje izvršimo i kod ostalih banaka“, kaže direktor Fonda.
Za izračunavanje visine garantovanog depozita Fond koristi softversko rješenje, kojim se, kako kaže, postiže velika efikasnost u isplati.
Marković objašnjava proceduru kada neka banka ode u stečaj.
Prilikom uvođenja stečaja, Centralna banka imenuje stečajnog upravnika, koji je u obavezi da Fondu dostavi podatke o: deponentima, njihovim depozitima i njihovim dospjelim obavezama prema banci u stečaju. Fond potom obrađuje softverski i utvrđuje iznos garantovanog depozita za svakog deponenta pojedinačno. Fond potom preko određene banke vrši isplatu. Podaci o visini garantovanog depozita za svakog deponenta dostupni su ,,banci isplatiocu preko direktne konekcije sa Fondom pojasnio je Marković.
Pobjeda