Do Rima je samo 60 minuta“, kaže ministar spoljni Albanije Ditmir Buchati i ne misli pri tome na kratki let, koji bi migranti mogli da iskoriste za put u EU, nego na studente iz njegove zemlje, koji, ako ikako mogu, studiraju u inostranstvu. „Sa nivoom obrazovanja na dobrim univerzitetima Evrope ne možemo da se uporedimo“. Generalno je situacija u svih šest država, koje nastoje da uđu u EU, ista: sistem obrazovanja je nerazvijen. A ko završi svoje studije, tome se u Albaniji, Kosovu, BiH, Srbiji, Crnoj Gori i Makedoniji ne nudi puno mogućnosti da radi.

Posljedica: Na hiljade ljudi napušta svoju domovinu, tražeći posao i bolju perspektivu u EU. Braindrain, tj. odlivanje najmudrijih glava iz jednog društva, postao je jedan od najvećih problema za države Zapadnog Balkana. „Gdje je nacionalna strategija ovih država?“, pita jedan od učesnika u londonskog Balkan-samita. Šest prisutnih ministara spoljnih poslova regiona su morali da čuju puno kritičkih pitanja: kako zaustavljaju korupciju, ko se brine o jačanju pravne države i kako političari namjeravaju da poravnaju ambise između lijepih riječi i realnosti, u kojoj temeljne vrijednosti slobodnog društva sve više erodiraju.

Stiče se i utisak da nisu samo visoki zahtjevi Brisela ono što put država Balkana u EU čini tako napornim – nego da su to i pojedini političari. Srpski ministar spoljni Ivica Dačić u Londonu nije propuštao ni jednu priliku da samu konferenciju, slobodu medija u sopstvenoj državi, politiku EU i samu EU izvrgne ruglu. „State capture“ – otimanje države od strane privatnih aktera, prije svega partije, oplakuje EK u svom najnovijem izveštaju o državama Z. Balkana. Dačić je izgleda otjelotvorenje toga, posebno kad smijući se tvrdi: „Ako vama postoji ambis izme-u realnosti i retorike – pa šta bio onda jedan političar uopšte trebao još da radi?“.

Ingrid Steiner Gashi

(Kurier, Beč; prevod: Mirko Vuletić)

Izvor: Vijesti online