Kao i puno puta dosad, arogantna hrvatska javnost nije se ni osvrnula na nedavni događaj koji je dobrano potresao ono što zovemo “regija”. Naravno, radi se o odluci Evropskog vijeća da se ne otvore pregovori o članstvu Sjeverne Makedonije i Albanije. Odluci koja duboko kompromituje Evropsku uniju, kao instituciju kojoj se može vjerovati koliko i Donaldu Trampu, ali i odluci koja dovodi Hrvatsku u užasno neugodnu poziciju.
Jer – htjeli ili ne – Hrvatska se nalazi u “regiji”, a potresi koji mogu uslijediti jer je pseudoliberal Emanuel Makron, kako bi pokazao da utiče na evropsku politiku, pogazio sva obećanja koja je EU dala Makedoncima i Albancima, možda se neće osjetiti u Danskoj i Portugalu, ali ovdje sigurno hoće. Tek će se vidjeti kolikog intenziteta.
Jedno je sigurno, Evropska unija potvrdila se kao nevjerodostojna zajednica koja gazi vlastita obećanja. Još gore, EU ovakvim odlukama otvara vrata regije Rusiji, Turskoj i Kini, a možda i novim ratovima. Sve to moglo se spriječiti jednostavnom odlukom o otvaranju pregovora sa Skopljem i Tiranom, ali Makron je odlučio zakuvati kašu, koju će sada drugi morati pojesti.
Simbolično značenje
Odluka o početku pregovora o članstvu ne znači i članstvo, nego u prvom redu ima tek simbolično značenje kako bi se iskazalo priznanje za postignuto i podstaklo te zemlje na dug i naporan proces pristupanja država kandidata EU. Izgleda da se srame i vodeći evropski političari: “Niste vi krivi, mi smo. Vi ste obavili svoj posao, mi svoj nismo”, poručio je građanima Albanije i Sjeverne Makedonije predsjednik Evropskog savjeta Donald Tusk. “Ja mislim da je to istorijska greška”, upozorio je Žan Klod Junker koji se oprašta od dužnosti predsjednika Evropske komisije. I hrvatski premijer Andrej Plenković zaključiće kako je razočaran jer su “ove dvije zemlje to zaslužile zbog reformi koje su sprovele i zbog kriterijuma koje je Evropska komisija postavila i koje su zadovoljile”.
To što govore Junker, Tusk i Plenković svodi se na činjenicu da su Makedonci pristali promijeniti čak i ime države kako bi umirili Grke, što je uslovljavao Brisel. Usto su postigli unutardržavni konsenzus s Albancima, a vlada Zorana Zaeva čisti korupcionaške afere njegovog prethodnika Nikole Gruevskog. U obje države, korak po korak, počinju se usvajati standardi koji vrijede u Evropskoj uniji. A onda ih iz Evrope opale nogom u stražnjicu.
Vladimir Putin i Redžep Tajip Erdogan moraju biti sretni kada vide što radi Evropska unija. Jer odbijenica Makedoniji i Albaniji ujedno je poruka Srbiji, Crnoj Gori, BiH i Kosovu da su neželjeni. To je legitimno, ali kakve će biti posljedice? “Ako nas neće Evropa, ima tko nas želi”, odgovoriće u balkanskom susjedstvu Hrvatske. Zašto Srbija ne bi nastavila uvoziti rusko oružje i dopuštati kineske investicije, usput dovodeći odnose s Kosovom na rub sukoba? Tko može spriječiti još čvršće povezivanje Republike Srpske i Srbije ili Albanije i Kosova, kao i dezintegraciju Makedonije i Bosne i Hercegovine. U takvim okolnostima, zašto Bošnjaci ne bi pohrlili u zagrljaj Turske, a Dragan Čović krenuo obnavljati Herceg-Bosnu? I eto belaja, možda i reprize događaja iz devedesetih.
Neke od ovih država su u susjedstvu Hrvatske, a druge su udaljene nekoliko stotina kilometara. No, koliko god KGK gleda prema Ukrajini, Poljskoj i Baltiku, to je dio evropskog kontinenta čiji problemi nisu hrvatska briga. Ali posljedice glupe odluke Evropske unije prema Sjevernoj Makedoniji i Albaniji biće gadan problem za Hrvatsku.
Piše: Robert Bajruši
Izvor: Jutarnji.hr