Novac svakodnevno koristimo, ali rijetko (ili nikad) se zapitamo šta zaista stoji iza njegovog imena.
Sigurno je svako od nas makar nekada u ruci držao funtu sterlinga, američki dolar, japanski jen ili švajcarski franak, ali se nikad nije zapitao zašto nosi baš to ime.
Iako je ime nekog novca manje važno od njegove realne vrijednosti, priče o porijeklu sljedećeih valuta su zaista zanimljive i zabavne, pa nije zgoreg da danas malo proširimo svoje znanje o novcu.
Funta sterlinga
Britanska funta je nastala prije oko hiljadu godina, za vrijeme prvih država na teritoriji današnje Velike Britanije i zbog ovoga se često smatra najstarijom svjetskom valutom.
Tačno porijeklo njenog naziva ne može da se utvrdi, ali se pretpostavlja da potiče od staroengleske riječi “steorra”, što znači zvijezda. Normani, koji su u to vrijeme nastanjivali britanska ostrva, na ovu riječ su dodali deminutiv “ling”, kako bi stvorili naziv “mala zvijezda”.
Saksonska kraljevina je u opticaj pustila svoj novac, a prva serija je u sebi imala funtu srebra. Funta je anglo-saksonska jedinica za težinu i tako je kombinacijom ove dvije riječi i danas aktuelna britanska valuta dobila ime.
Dolar
Dolar je u SAD postao zvanična valuta 1792. godine, a porijeklo njegovog imena je dosta kompikovano. Novac koji se kovao tokom vijekova u centralnim i zapadnim delovima Evrope nosio je nazive “taler”, “daler”, “dalar”. Varijanta tog imena se “primila” i u Holandiji, a jedan holandski novčić po imenu “gleeuwendaler” je bio lakši od ostalih i samim tim veoma popularan. U nekom trenutku je taj novčić stigao i do Novog Amsterdama, odnosno današnjem Njujorka i odomaćio se “preko bare”, piše Kamatica.
Jen
Japanska nacionalna valuta duguje svoje ime riječi “en”, što na japanskom znači krug.
Stranci koji su posjećivali Japan tokom 19. vijeka su pogrešno izgovarali ovu riječ kao “jen”, a novo ime je “zapečatio” američki misionar Džejms Kurtis Hepbern, koji je u svom japansko-engleskom rječniku ovu riječ upisao kao “yen”. Tako je i ostalo.
Franak
Nekada je franak bio zvanična valuta Francuske, a danas je takva situacija u Švajcarskoj.
Od 14. do 17. veka različite valute na teritoriji francuske su nosile ime franak, koje se odomaćilo kao opšti naziv za novac. Inače, riječ potiče iz njemačkog jezika i znači, u približnom prevodu, “besplatni novac”.
