Evidencija privatnog smještaja i suzbijanje sive ekonomije ostaje izazov za nadležne. Nadaju se da će novom strategijom razvoja turizma uspjeti da se izbore sa ovim dugogodišnjim problemom. Sagovornici Pobjede su saglasni da se ovaj problem može riješiti dobro organizovanim elektronskim sistemom po ugledu na Hrvatsku.
Kako su kazali Pobjedi, iz Ministarstva ekonomskog razvoja i turizma Strategijom razvoja turizma do 2025. godine procijenjeno je da su kapaciteti privatnog smještaja u zemlji 120 do 150 hiljada smještajnih jedinica. S druge strane, nezvanično nam je rečeno da je do kraja prošle godine u registru bilo svega šest hiljada prijavljenih izdavalaca smještaja.
Informacioni sistem
Kako u ovom momentu ne postoje zvanični podaci o broju onih koji posluju u sivoj zoni, Ministarstvo ekonomskog razvoja i turizma razmatra mogućnosti uvođenja odgovarajućeg informacionog sistema koji bi uveo red u tu oblast.
“Dobar primjer ovakvog informacionog sistema imamo u Hrvatskoj”, poručuju iz MEK-a, dodajući da je evidencija privatnog smještaja kod nas višegodišnji problem kojem moraju sistemski pristupiti i što prije ih uvesti u legalne tokove.
Ministarstvo je pripremilo Prijedlog zakona o turizmu i ugostiteljstvu kojim bi trebalo da se dodatno uredi i ta oblast, naročito u dijelu izdavanja odobrenja za rad, oglašavanja i kontrole.
“Namjera je da se precizno definiše ko i pod kojim uslovima može pružati ove usluge, da se definiše njihov odgovarajući sadržaj uz jasnu podjelu nadležnosti između organa koji izdaju odobrenja za obavljanje turističke i ugostiteljske djelatnosti, te u skladu sa navedenim i podjelu nadležnosti inspekcija na državnom i lokalnom nivou”, poručuju iz MEK-a i ističu da će predložena rješenja u dijelu inspekcijske kontrole dovesti do drastičnog suzbijanja sive ekonomije. Istakli su da imaju intenzivnu saradnju sa Udruženjem izdavalaca privatnog smještaja.
“Fokus saradnje biće na kreiranju sistema koji će izdavaocima omogućiti jednostavnu prijavu, ali i promociju, te korisnicima usluga mogućnost da na jednom mjestu nađu sve neophodne podatke i rezervišu smještaj”, zaključuju iz MEK-a.
Direktorica Udruženja izdavalaca privatnog smještaja Branka Džoganović za Pobjedu je kazala da su problemi vlasnika privatnog smještaja prvenstveno nedostatak dijaloga i dobre volje da se problemi rješavaju na lokalnom nivou.
“Loša saradnja službi, administracija koja je komplikovana, besmislena… Tražimo da rješenja za izdavanje budu trajna, da putem jednostavne online aplikacije možemo da se registrujemo za izdavanje, tražimo redovnu i kvalitetnu edukaciju, organizovanu prodaju kapaciteta, tražimo nesmetane uslove za obavljanje djelatnosti za koju se registrujemo – infrastruktura, čistoća, parking, plaže”, kazala je Džoganović.
Prema njenim riječima, problem izdavalaca smještaja je što su sa svojim kapacitetom najveći resurs države i opština u koji mora da se uloži da bi se višestruko vratilo, a dosadašnja praksa pokazuje da se samo pravi plan kako da se još nešto naplati.
“Postoji značajna siva zona u privatnom smještaju, koju je sam sistem stvorio. Dali smo naše preporuke i rješenja za drastičan pomak na bolje, kad je privatni smještaj u pitanju i nadamo se da je sazrela svijest da se ovdje radi o gotovim, spremnim kapacitetima koji čekaju organizovano, domaćinsko upravljanje”, kazala je Džoganović.
Kompleksan problem
Doc. dr na Fakultetu za biznis i turizam u Budvi Olivera Blagojević iz svog ugla komentariše problem regulisanja privatnog smještaja.
“Regulisanje privatnog smještaja je kompleksan problem koji traje praktično dvije decenije. Postoji nekoliko povezanih pitanja koje treba razmotriti. Prije svega, mislim na infrastrukturu i urbanizaciju primorskih gradova, neadekvatno prostorno planiranje, nesrazmjerno povećanje smještajnih jedinica u odnosu na kapacitete saobraćajne infrastrukture, plaža i sl. Zatim, pitanje neprijavljivanja smještajnih kapaciteta, dakle poslovanje u „sivoj zoni“, pa država, odnosno opštine ne prihoduju uopšte po tom osnovu”, kazala je ona.
Blagojević tvrdi da nemamo mogućnost kontrole i uvida u stvarne raspoložive kapacitete koji se izdaju, niti kontrole cijena za izdavanje, što može imati vrlo negativan uticaj na percepciju turista o našoj zemlji kao turističkoj destinaciji.
“Na jednoj strani, imamo devastiran prostor, porast broja smještajnih jedinica koji nije u evidenciji, a na drugoj strani imamo i dalje nedovoljno razvijeno zaleđe i unutrašnjost”, kazala je Blagojević.
Pitanje privatnog smještaja, kako ona objašnjava, recimo u susjednoj Hrvatskoj, je vrlo korektno regulisano.
“Podaci o raspoloživim stanovima za izdavanje, apartmanima i vikend kućama su u sistemu i preko E visitora mogu se lako dobiti sve tražene informacije, uvid u stvarnu sliku i statistiku. Stanodavci sarađuju sa agencijama i preko njih vrše izdavanja. Odnos agencija i stanodavaca je regulisan ugovorom, gdje se preciziraju uslovi saradnje poput zarade, agencijske provizije i sl. Mislim da bi trebali da usvojimo takvu dobru praksu i riješimo problem po sličnom principu”, kazala je Blagojević.
Izvor: Pobjeda
