Crna Gora mora preduzeti mjere podizanja svijesti javnosti, kako bi svi građani bili adekvatno informisani o zdravstvenim pitanjima oko usluga 5G mreže i značajnim zaštitnim mjerama koje sprovode država i mobilni operatori, zaključak je Memoranduma o 5G mreži koji su nedavno potpisale vlade svih zemalja Zapadnog Balkana uključujući i Crnu Goru, pišu Dnevne novine.
Zbog izuzetno značajne tematike Memoranduma, koje se ne tiču samo ekonomije već i zdravlja, Dnevne novine prenose djelove ovog Memoranduma.
Potpisnici vjeruju da će, super brza 5G mreža, koja će značajno povećati brzinu interneta, donijeti velike ekonomske benefite državama implementatorima projekta.
U Memorandumu Crna Gore se obavezala da pionirski opsezi 5G za ranu implementaciju 5G mreža što prije postanu dostupni.
“Pri tome i u slučaju evidentne oskudice spektra, Potpisnici će razmotriti najbolju praksu u Evropskoj Uniji i postizanje opštih ciljeva postavljenih u Evropskom zakoniku o elektronskim komunikacijama”, navodi se u Memorandumu.
Sve ovo praktično znači da bi Crna Gora vrlo brzo mogla da odredi spektre za 5G mrežu, a neki od operatora bi ih mogli implementirati.
Zemlje potpisnice su se obavezale i da preduzmu proporcionalne, odgovarajuće i na riziku zasnovane bezbjednosne mjere za 5G mreže i usluge, vodeći računa o Procjeni rizika Evropske Unije iz oktobra 2019. godine i njihovom Alatu za bezbjednost 5G mreža objavljenom 29. januara 2020. godine.
Crna Gora se obavezala da implementira neophodni okvir koji omogućava operatorima da smanje troškove i povećaju upotrebu obnovljivih izvora u razvoju 5G mreže, ali i da razvije akcioni plan s naglaskom na promovisanju cirkularne ekonomije i čistih tehnologija.
Naša država se obavezala da mobilni operatori imaju mogućnost da dobiju frekvencijske dozvole za testiranje, u razumnom periodu.
“Potpisnice će da podržavaju širenje mreža pružanjem brzog, cjenovno orijentisanog i pristupnog zahtjeva za državnu pomoć u objektima u državnom vlasništvu ili drugoj prenosnoj infrastrukturi u vlasništvu opština i javnih zgrada, kao i ulaganju napora u pojednostavljivanje postupka za izdavanje građevinskih dozvola. U tu svrhu treba uzeti u obzir Smjernice EU za primjenu pravila o državnoj pomoći u vezi sa brzim postavljanjem širokopojasnih mreža” ističe se u Memorandumu.
Memorandum predviđa zaštitu održivog investicionog okruženja, a Crna Gora treba da pruži “predvidljivost privatnim investitorima u mreže u pogledu stabilnosti povoljnih investicionih uslova” i osiguravajući da konkurentno okruženje ostane nesmetano izlaganjem prekomjernom ili neodgovarajućem regulatornom riziku.
“Potpisnice treba da ublaže administrativno opterećenje i preispitaju procedure licenciranja i s njima povezane naknade za prenosne kapacitete”, dodaje se u Memorandumu.
Crna Gora se dokumentom obavezala da nadležni organi u svakoj ekonomiji imaju odgovarajuće osoblje “kako bi se proces procjene i osiguravanja poštovanja bezbjednosnih ograničenja elektromagnetnog polja (EMP) izvodili u skladu s najboljom praksom u EU”
Podsjetimo, dokument, čiji je puni naziv Memorandum o razumijevanju o 5G planu za digitalnu transformaciju regiona Zapadnog Balkana potpisan je početkom novembra u Tirani.