Danas je održana 54. sjednica Savjeta za finansijsku stabilnost, u čijem su radu učestvovali: Milojko Spajić, ministar finansija i socijalnog staranja, Uroš Andrijašević, predsjednik Savjeta Agencije za nadzor osiguranja i Zoran Đikanović, predsjednik Komisije za tržište kapitala. Po pozivu, sjednicama Savjeta prisustvuje Predrag Marković, direktor Fonda za zaštitu depozita.
Na današnjem sastanku razmatrani su Izvještaj o radu Savjeta za finansijsku stabilnost u 2020. godini i Informacija o stanju finansijske stabilnosti za prvi kvartal 2021. godine.
U Izvještaju o radu Savjeta za finansijsku stabilnost u 2020. godini je istaknuto da je očuvanje finansijske stabilnosti u prethodnoj godini bilo obilježeno kontrolom rizika koji su, usljed pandemije koronavirusa, imali uzlazni trend. Zbog pandemijskih uslova poslovanja, gotovo svi aspekti finansijske stabilnosti bili su izloženi većem riziku.
Konstatovano je da je bankarski sektor, uprkos brojnim izazovima, a zahvaljujući naslijeđenom dobrom rizičnom profilu, prudencionom djelovanju Centralne banke i umjerenim kreditnim politikama, očuvao stabilnost. Godinu dana nakon uticaja pandemije, bankarski sektor karakteriše visoka likvidnost i solventnost, a kreditni rizik je pod kontrolom. Međutim, iako je ovaj rizik za sada ocijenjen umjerenim, ukidanje mjera Centralne banke i potencijalno produžen uticaj krize i razvoja neizvjesnosti zbog pandemije, moglo bi uticati na porast ove ranjivosti.
Trendovi na tržištu kapitala i tržišta osiguranja imali su stabilan razvoj, iako se osjetio uticaj krize. Efekat je posebno vidljiv na tržištu kapitala koje je smanjeno, dok je tržište osiguranja pokazalo adekvatan stepen otpornosti. U sektoru osiguranja stabilnost je blago osnažena i pokazatelji ukazuju na pozitivne stope rasta ove djelatnosti, iako i dalje uz očiglednu dominaciju obaveznih vrsta osiguranja.
Savjet je ocijenio da je, uprkos brojnim izazovima, finansijska stabilnost tokom prethodne godine, kroz sve kvartale, bila očuvana, dok je rizik ocijenjen umjereno stabilnim rangom uz pojačano prisustvo određenih rizika. Stoga je neophodno kontinuirano pratiti rizike i usmjeravati mjere monetarne i fiskalne politike na njihovo smanjenje.
Razmatrajući Informaciju o stanju finansijske stabilnosti za prvi kvartal 2021. godine, konstatovano je da je ekonomska aktivnost u eurozoni u prvom kvartalu 2021. godine zabilježila pad od 0,6% u odnosu na posljednji kvartal 2020, dok su ekonomije SAD-a i Kine ostvarile rast od 6,4%, odnosno 0,6%.
Što se domaćeg makroekonomskog okruženja tiče, industrijska proizvodnja je u prva tri mjeseca 2021. u odnosu na isti period prethodne godine ostvarila rast od 11,8%, dok je zabilježen pad u broju dolazaka turista i ostvarenih noćenja (57,1%, odnosno 49,7%), kao i pad prometa u trgovini na malo za 7%.
Izvorni prihodi budžeta u prvom kvartalu ove godine su, prema preliminarnim podacima Ministarstva finansija, za 4,8% viši od planiranih, dok su budžetski rashodi za 14,6% niži u odnosu na plan. Budžetski deficit za prvi kvartal 2021. godine iznosio je 2,2% prognoziranog godišnjeg BDP-a.
Dalje je konstatovano da bankarski sektor karakteriše adekvatna kapitalizovanost, izražena koeficijentom solventnosti, koji je, na kraju marta 2021. godine, iznosio 19,3%. Učešće nekvalitetnih kredita u ukupnim kreditima je na kraju prvog kvartala tekuće godine iznosilo 5,45%, što je za 0,36 procentnih poena više u odnosu na uporedni period 2020. U prvom kvartalu ove godine zabilježen je nastavak rasta depozita i kreditne aktivnosti banaka, kao i blagi pad kamatnih stopa. U prvom kvartalu 2021. godine privredi je odobreno 119,5 miliona eura novih kredita, što je 11,1% više nego u istom periodu 2020. godine.
“Na osnovu analize uticaja različitih faktora, Savjet je zaključio da je stabilnost finansijskog sistema na kraju prvog kvartala 2021. godine očuvana, dok su rizici ocjenjeni umjerenim rangom”, navodi se u saopšrenju Centralne banke Crne Gore.
