Građani više neće moći da izdaju smještaj bez registracije, biće zabranjene prodaje ili pružanje usluga po stanovima, kućama i društvenim mrežama, neće biti dozvoljeno reldamiranje djelatnosti i usluga ako nisu registrovane, uvešće se strože kazne za neizdavanje računa, neosiguranje radnika, neprijavljivanje prihoda i utaje dobiti, smanjiće se mogućnosti plaćanja usluga i proizvoda gotovinom. Podaci od izdavaoca smještaja biće povezani sa registrom MUP-a o dolasku stranaca, kako ne bi bilo turista za koje nije plaćana taksa, PDV na usluge i druge dažbine. Poljoprivredne proizvode na pijacama i drugim mjestima moći će da prodaju samo registrovani proizvođači… Biće pojednostavljena legalizacija nelegalnih objekata, ali i zabrana upotrebe za nelegalizovanu imovinu To su samo neke od mjera koje država planira da uvede u naredne tri godine koje su predviđene u predlogu programa za suzbijanje neformalne ekonomije, kojeg je Ministarstvo finansija stavilo na javnu raspravu koja traje do 6. novembra Učešće sive ekonomije u brutodomaćem proizvodu (BDP) u protekle tri godine je smanjeno, ali je i dalje na visokom nivou,20,6 odsto BDP-a ili 1,19 milijardi eura,zbog čega se predlaže niz mjera koje je potrebno sprovoditi u naredne tri godine kako bi se ovaj procenat smanjio, povećali državni prihodi i podstakla zdrava konkurencija u privredi. Učešće neprijavljene dobiti preduzeća i preduzetnika u sivoj ekonomiji u 2022. godini procijenjeno je na 521 milion eura,a neprijavljenih zarada fizičkih lica na 670 miliona eura.
Siva zona najveća u turizmu
Istraživanja urađena za potrebe ovog programa, kako je navedeno,ukazuju da su pojedini sektori privrede podložniji razvoju neformalne ekonomije od drugih i da se to naročito odnosi na turizam, trgovinu, saobraćaj, građevinarstvo, poljoprivredu, šumarstvo i drvopreradu.
Sektor turizma, duži niz godina karakteriše postojanje velikog broja subjekata koji izdaju smještajne kapacitete, ali ih ne prijavljuju nadležnim institucijama. To dalje znači neplaćanje fiskalnih dažbina budući da neprijavljivanje turista znači neplaćanje boravišne takse koja predstavlja prihod opština i Turističke organizacije Crne Gore,poreza na dohodak fizičkih lica, kao i odgovarajućih prireza na porez na dohodak fizičkih lica. Na ovaj način su budžet države i opština zakinuti za desetine miliona eura u toku godine, navedeno je u dokumentu. Kako je pojašnjeno neprijavljivanje gostiju u smještaju predstavlja krivično djelo utaje poreza i doprinosa.
“Ovo dodatno usložnjava globalni uticaj internet platformi za posredovanje u izdavanju smještajnih kapaciteta. Njih čine inostrane (Booking, Airbnb, itd), i domaće platforme (npr. stan na dan i si.), koje su postale jedan od glav-
nih mehanizama putem kojih turisti rezervišu i plaćaju smještajne kapacitete u Crnoj Gori. Domaći izdavaoci smještaja koji nisu registrovani za obavljanje ove djelatnosti u skladu sa važećim propisima se sve više reklamiraju na ovim međunarodnim internet platformama. Broj izdavalaca koji svoje usluge reklamira putem internet platformi je mnogo veći od broja registrovanih izdavalaca smještaja u Centralnom turističkom registru, navedeno je u programu.
Drugi uzroci neformalne ekonomije u sektoru turizma je neprijavljivanje sezonskih radnika (domaćih i stranih), ne prijavljeno pružanje usluga ili neizdavanje računa za usluge turističkih agencija, vodiča, izdavanja plažnog mobilijara, ski opreme, usluga raftinga, izleta,…
(Opširnije u današnjim Vijestima)
