Pogođen padom cijena nafte na svjetskom tržištu, padom ruske rublje prema dolaru i separatističkim ratom na istoku Ukrajine, Azerbejdžan je devalvirao svoju valutu prošlog mjeseca.
Pred parlamentarne izbore u novembru, privredni razvoj ide jako teško, građani konstatuju da su cijene porasle i da je sve postalo veoma skupo i pitaju se zašto se onda ne povećaju plate i penzije.
Samo 30 ljudi okupilo se prošle subote u centru Bakua da protestuju protiv poskupljenja. Policija je privela sedmoricu protestanata, ali ih je brzo pustila, prenosi Rojters.
„Ne postoji prijetnja za rukovodstvo, opozicija u Azerbejdžanu nije dovoljno jaka“, ocijenio je nezavisni analitičar Fazil Mustafa, koji je kazao da mnogi ljudi u vladi vide dugogodišnjeg čuvara stabilnosti.
U fracsukom kreditnom osiguranju Kofas (Cofas) smatraju da bi socijalne tenzije mogle porasti.
Usporavanje ekonomskog rasta moglo bi da dovede do porasta tenzija, posebno u vrijeme do narednih parlamentarnih izbora u novembru, ali bez obzira na to, nema izgleda da će glasanje prekinuti dominaciju predsjedničke partije, smataraju u Kofasu. Oni na svom vebsajtu navode i rizik od regionalne nestabilnosti, zbog teritrijalnog spora sa Jermenijom.
Velike zapadne nafne kompanije, kao što su BP, Ekson mobil ( Exxon Mobil) i Norvejs stejt oil (Norway`s Statoil) su dominirale naftnom industrijom Azerbejdžana, od kada se raspao Sovjetski savez, a odnosi između Bakua i Moskve postali hladni.
Predsjednik Ilham Alijev izrazio je prošle nedjelje na televiziji zabrinutost zbog ekonomske situacije i pokušao da objasni zašto je centralna banka devalvirala manat za 33,5 odsto u odnosu na dolar i 30 odsto u odnosu na evro.
Od prije pet dana vrijednost manata se obračunava prema korpi valuta, kada služi u trgovini na regionalnom tržištu Rusije. Oštar pad valuta u susjednim zemljama, odrazilo se negativno i na nas, kao i istovremeni pad cijena nafte, kazao je Alijev.
Prema njegovim riječima, centralna banka je bila primorana da proda oko 500 miliona dolara da odbrani manat. Da je takva situacija bila nastavljena, tekuće rezerve bi značajno bile smanjene, naveo je predsjednik.
Rezerve centralne banke pale su u decembru za blizu 1,13 milijardi dolara i jednu milijardu u januaru, na 12,68 milijardi. što je 10 odsto manje nego prošle godine.
Ekonomski analitičari kažu da je vladin plan rasta od 4,4 odsto ove godine pod rizikom, zato što je cijena barela nafte 90 dolara, a sirovog brenta oko 60. Nafta i gas čine 95 odsto izvoza zemlje i stvaraju 75 odsto državnih prihoda.
„Ne očekujem da će cijene nafte ove godine preći 65 dolara za barel, pa će revizija budžeta biti neizbježna“, kazao je za Rojters zamjenik sefa parlametarnog ekonomskog komiteta Vakhid Akhmedov.
Budžet Azerbejdžana je planiran na 19,4 milijarde manata, ali analitičari kažu da bi mogao da izgubi devet milijardi, ako prosječna cijena barela nafte bude 40 dolara.
U međuvremenu cijene rastu, a najavljena su i pomjeranja cijena pod kontrolom. Predsjednik je rekao da bi mogle biti preduzete ozbiljne mjere protiv onih, koji budu vještački dizali cijene.
Nazavisni analitičar Ekonomskog istraživačkog centra Samir Alijev ocjenjuje da bi ovogodišnja infalacija mogla dostići 30 procenata, dok vlada prognozira inflaciju od 2,3 odsto, iako je predsjednik centralne banke Elman Rustamov rekao prošlog mjesec, da bi mogla da iznosi od pet do šest procenata.
