Godinu dana nakon izlaska svojeg svjetski poznatog djela “Kapital u 21. vijeku”, jedan od najuticajnijih ekonomista današnjice Thomas Piketty iznio je teoriju da je glavni pokretač bliskoistočnog terorizma nejednakost, a za to su u velikoj mjeri krive zapadne zemlje.
U svom je blogu objavljenom u francuskom listu Le Monde kazao da je ekonomska nejednakost na području Bliskog istoka generator nejednakosti u političkom i društvenom sistemu, a što dovodi do jačanja radikalnih ideja te, u konačnici, do terorizma. Na Bliskom istoku, kaže Piketty, bogatstvo od eksploatisanja nafte koncentrisano je u rukama nekoliko malih monarhija, koje kontrolišu između 60 i 70 posto prihoda, a s druge strane u tim državama živi tek 10 posto stanovnika tog područja.
Moćne naftne monarhije
Nije precizirao o kojim je državama riječ, samo da se nalaze između Egipta i Irana, ali sudeći po jednoj studiji čiji je koautor i u kojoj se problematizuje upravo nejednakost na Bliskom istoku, te su države Katar, Ujedinjeni Arapski Emirati, Kuvajt, Saudijska Arabija, Bahrein i Oman, piše Washington Post.
Koncentracija tolikog bogatstva u zemljama s tako malim brojem stanovnika, kaže on, razlog je najvećoj nejednakosti na svijetu. Unutar tih monarhija mali broj ljudi kontroliše većinu bogatstva, dok je velika većina stanovnika, uključujući žene i izbjeglice, u svojevrsnom polu-ropstvu. Takvi su ekonomski uslove, kaže on, postali opravdanje džihadistima, zajedno s nizom ratova u regiji u kojima su svoje prste imale i zapadne sile. Primjer tome je i Prvi zalivski rat, u kojem su se savezničke snage angažovale ne bi li vratile naftna polja tamošnjim emirima, a što je za posljedicu imalo i rast napetosti u cijeloj regiji.
Sluganstvo i promašene lekcije
“Te režime vojno i politički podržavaju zapadne sile, presrećne što mogu dobiti neke mrvice da bi finansirale svoje fudbalske klubove ili prodale nešto oružja. Nije ni čudo da naše lekcije o socijalnoj pravdi i demokratiji nisu pretjerano prihvaćene među mladima na tom području”, ističe Piketty.
Terorizam ukorijenjen u takvoj nejednakosti najbolje je suzbijati ekonomski, nastavlja ovaj francuski ekonomista. Ne bi li povratile kredibilitet među onima koji ne uživaju u bogatstvu ove regije, zapadne zemlje bi trebalo da pokažu da im je više stalo do društvenog razvoja tog područja nego do vlastitih finansijskih interesa i odnosa s vladajućim porodicama. Način da to učine je da osiguraju da se novcem od nafte podstiče regionalni razvoj, uključujući i znatno poboljšanje obrazovanja.
Evropa mora promijeniti politiku
Gledajući pak iz pozicije Evropljanina i Francuza, Piketty ističe da Evropa mora odustati od politike štednje i oživjeti model integracije te otvaranja novih radnih mjesta za izbjeglice te navodi da je Stari kontinent prije izbijanja finansijske krize prihvatao milion imigranata godišnje.
Zapadne zemlje, posebno SAD, nisu s odobravanjem dočekale novu Pikettyjevu teoriju, što i ne čudi jer ih on direktno proziva, ali činjenica je da su interesne sfere na Bliskom istoku daleko od toga da budu usmjerene na ‘obične’ ljude koji tamo žive, kao i na njihovu dobrobit, bilo ekonomsku, bilo društvenu i socijalnu. A istorija je pokazala da se iz ovako velikih ekonomskih nejednakosti vrlo rijetko izrodi bilo što do neki ekstremno radikalni pokret. Podsjeća to i na postulate iznesene u poznatom (i nekima kontroverznom) djelu ‘Vijek rata’, čiji je autor američko-njemački novinar i istraživača geostrateških ekonomskih pitanja Frederick William Engdahl.
Telegram
