Deficiti budžeta niza zemalja sa brzim ekonomskim rastom, uključujući i članice BRICS (Brazil, Rusija, Indija, Kina i Južna Afrika), sve brže rastu i to je nova opasnost za svjetsku privredu, ocjenjuje londonski The Economist.
List piše da je nagli rast budžetskih deficita u zemljama sa brzim ekonomskim usponom uslijedio usljed usporenog oporavka globalne privrede i neizvijesnosti koja vlada oko dalje primjene stimulativnog programa za američku ekonomiju.
Usporen oporavak globalne privrede direktno potkopava tražnju robe koja se masovno eksportuje iz Kine, Indije i niza drugih brzo rastućih privreda, a takođe negativno utiče na cijene energetskih sirovina, navodi Economist.
Pozivajući se na analizu stručnjaka MMF, glasilo britanske poslovne elite navodi da budžetski deficit Indije u tekućoj fiskalnoj godini vjerovatno neće biti manji od 8,5 odsto vrijednosti ostvarenog BDP-a, dok će u Kini “skočiti” na oko 10 odsto.
[widgets_on_pages id=”Baner”]
Brazil i Rusija, međutim, još uvijek drže vlastite budžetske troškove u “razumnim granicama”, od jedan do tri odsto, ali nije isključeno, ako se cijene nafte i drugih vitalnih proizvoda masovnije “srozaju”, da se i stanje u budžetima te dvije članice BRICS osjetnije pogorša.
Strahovanja šta će biti sa globalnom privrednom nakon prestanka stimulativnog programa američkog Feda, direktno su uticala na bjekstvo kapitala iz Indije, što je izazvalo pad stope privrednog rasta u toj zemlji i rast budžetskog deficita, objašnjava Economist, prenosi Bizlife.
List tvrdi i da je u posljednje dvije do tri godine zabiljeležen trend rasta proizvodnih troškova u Brazilu i Kini, što je snizilo konkurentnost i tempo privrednog rasta tih zemalja.
Prema ocjeni Economista, sve članice grupacije BRICS su riješile da usporeniju privrednu ekspanziju prevaziđu receptom koji već godinama primjenjuju SAD i druge najrazvijenije zapadne zemlje – snažnom budžetskom potrošnjom i stimulisanjem ekonomskog rasta, što neminovno i brzo dovodi do velikih manjkova u budžetu.
Takva politika ekspanzije koštala je SAD, Veliku Britaniju i neke druge članice grupe sedam najrazvijenijih zapadnih zemalja velikog rasta budžetskog deficita koji je, na primjer, u Velikoj Britaniji nakon kolapsa globalne ekonomije u 2008. narastao na oko 12 odsto, a do istog nivoa je uvećan i u Sjedinjenim državama.
SAD će, međutim, ove godine uspjeti, kako se predviđa, da snize budžetski deficit na četiri odsto, a osjetnije smanjenje budžetske potrošnje planirano je i u Velikoj Britaniji.
Ekonomisti MMF upozoravaju da je odluka američke centralne banke da još neko vrijeme zadrži stimulativni program, u okviru koga se otkupljuju obeveznice vlade SAD i hipotekarne hartije dvije najveće domaće kompanije za promet tih hartija, u mjesečnoj vrijednosti od 85 milijardi dolara, dobra prilika “za predah” koji bi zemlje sa visokim deficitima budžeta trebalo da iskoriste maksimalno.
MMF savjetuje da sve zemlje, koje sada “muče” budžetski manjkovi, krenu brzo i odlučno u ozbiljno kresanje troškova. Prema procjeni stručnjaka Fonda, najrazvijenije ekonomije bi, ako tako budu postupile, mogle potpuno da izbalansiraju svoje budžete, ne uzimajući u obzir obaveze koje proističu od dospjelih isplata na suverene dugove, do 2018. godine.
U analizi MMF se ne daje opšta ocjena, kad je riječ o vremenskom periodu u kome je moguće očekivati uravnoteženje budžeta u manje razvijenim ekonomijama, ali je sigurno da i te zemlje moraju što prije krenuti u proces rezanja troškova, uključujući i smanjenje raznih stimulativnih programa i davanja.
