Forum privrednika Crne Gore i Norveške održan je 26. aprila u hotelu Regent, Porto Montenegro.
Skup su realizovali ESG samit, Ambasada Kraljevine Norveške, Vlada i Privredna komora Crne Gore, Norveški energetski partneri i Nordijska biznis alijansa.
Događaj je organizovan u okviru energetskog karavana Norveške na Zapadnom Balkanu, čiji je cilj povezivanje sa privrednicima te države i afirmacija korišćenja obnovljivih izvora energije.
Bila je ovo prilika da se predstavi vizija upravljanja energijom, investiciono-razvojni projekti u solarnoj, vjetro i hidro energiji u Crnoj Gori, te da se naše kompanije upoznaju sa norveškim investitorima i potencijalnim partnerima.
Karavan je obuhvatio, pored Crne Gore, poslovne forume i bilateralne susrete u Srbiji, Albaniji i Bosni i Hercegovini, a u njima je učestvovalo 11 norveških kompanija.
Ambasador Jørn Gjelstad u pozdravnom govoru je istakao da energetski sektor snažno privlači norveške investitore s obzirom na to da ima ogroman potencijal rasta.
– Ključno je da se investicioni ambijent dalje unapređuje i da obnovljivi izvori energije više učestvuju u crnogorskom energetskom miksu. Proizvodnja čiste energije, koja je u isto vrijeme društveno odgovorna i štiti životnu sredinu, jeste ono čemu svi treba da težimo – kazao je ambasador.
Admir Šahmanović, državni sekretar u Ministarstvu kapitalnih investicija, govorio o planovima i aktivnostima Crne Gore u cilju dodatnog smanjenja energetske zavisnosti kroz izgradnju objekata za obnovljive izvore, a u skladu sa ispunjavanjem ciljeva iz EU agende.
– Uzimajući u obzir predanost ispunjavanju obaveza koje smo preuzeli kao potpisnici Pariškog sporazuma i kandidati za članstvo u EU, strateško je opredjeljenje Crne Gore da zasniva razvoj energetskog sektora na principima dekarbonizacije i zelene tranzicije – kazao je Šahmanović.
On je pozvao norveške investitore da iniciraju nove vidove ekonomske saradnje sa Crnom Gorom u sektoru energetike iz obnovljivih izvora, što će doprinijeti dodatnoj promociji naše države kao investicione destinacije.
Potpredsjednik Privredne komore Nikola Vujović predstavio je ukratko ekonomsku sliku Crne Gore u kontekstu kriza uzrokovanih pandemijom kovida i agresijom na Ukrajinu.
– Energetika je sektor sa vjerovatno najboljim pretpostavkama za nove projekte i investicije – kazao je Vujović.
Prema njegovim riječima, regulatorni ili pravni okvir (čak i ne potpuno usklađen) razvijen je u skladu s politikama EU, a implementirani su tzv. treći energetski paket direktiva i propisa. Drugi važan preduslov investicija i razvoja je infrastruktura, gdje je po mišljenju Vujovića, u posljednjih deset godina najviše urađeno, apostrofirajući važnost puštanja u rad podmorskog energetskog kabla između Crne Gore i Italije, odnosno direktnog povezivanja našeg tržišta sa tržištem EU, kao i pokretanja Dan unaprijed tržišta električne energije.
– Puni razvojni potencijal sektora energetike može biti ostvaren samo ako je kao osnova zelene agende povezan sa intenzivnom primjenom digitalizacije, cirkularne ekonomije, održive poljoprivrede i drugih vrsta resursno efikasnih proizvodnji – kazao je Vujović.
Ističe da trenutni udio obnovljivih izvora u energetskom miksu ni približno ne odražava proizvodne sposobnosti Crne Gore, te da novi projekte treba da dovedu do potpuno drugačije strukture i kapaciteta našeg energetskog sektora.
On je podsjetio na veliko iskustvo Crne Gore u saradnji sa norveškim vladama, agencijama i kompanijama – u oblastima i od strateške važnosti – kao što je uvođenje sistema za eksploataciju gasa i nafte.
– Vjerujem da je sve navedeno dobra polazna tačka za buduću saradnju norveških i crnogorskih kompanija, a Privredna komora je na raspolaganju za svaku vrstu podrške i pomoći – zaključio je potpredsjednik Nikola Vujović.
Riječi dobrodošlice uputila je u ime organizatora i Biljana Braithwaite, osnivački partner i izvršna direktorica Sustineri Partners, konsultantske firme koja organizuje ESG samit – regionalni događaj o pitanjima zaštite okoline, društvene odgovornosti i upravljanja, koji okuplja regionalne i globalne vladine i poslovne lidere, te stručnjake za održivost.
– Privlačeći norveške investitore u region mi gradimo budućnost koju želimo da promovišemo kroz naš samit – kazala je Braithwaite.
Investicione potencijale Crne Gore predstavio je Andrej Lakić iz Agencije za investicije, dok su u fokusu predstavnika Elektroprivrede Crne Gore Ivana Mrvaljevića bili energetski sektor i mogućnosti za ulaganja.
Tokom skupa, izvršni direktor Dragan Vlahović, prezentovao je Zeta Energy, zajedničko preduzeće crnogorske državne elektroenergetske kompanije i firme NTE iz Norveške.
O norveškom energetskom sektoru govorio je Gunn Vik, direktor NORWEP-a (Norveških energetskih partnera) organizacije koja podržava i pomože internacionalizaciju energetske industrije te države.
Uslijedilo je kratko predstavljanje norveških kompanija Statkraft, NTE, Tinfos, Greenstat, Emergy, Norsk Vind, Ocean Sun, Nord Pool, Linjemontage, EMerald Geomodelling i Stressman.
Forum je završen bilateralnim susretima sa norveškim privrednicima u kojima su učestvovali predstavnici deset crnogorskih kompanija. Razgovarano je o mogućnostima uspostavljanja saradnje na konkretnim energetskim projektima.
