Prihodi budžeta u periodu januar – septembar 2022. godine iznosili su 1,459.3 mil. € ili 27.5% procijenjenog BDP-a i veći su za 114.9 mil. € ili 8.5%. u odnosu na isti period 2021. godine, dok su u odnosu na planirane veći za 69.6 mil. € ili 5.0%. Prihodi za devet mjeseci tekuće godine su veći i u odnosu na uporedni period 2019. godine za 121.1 mil. € ili 9.1%, pokazuju podaci Ministarstva finansija.
Trend dobre naplate po osnovu PDV-a je nastavljen. U tom smislu, prihodi od PDV-a su značajno veći u odnosu na planirane, i to za 127.7 mil. € ili 23.8%, dok su u odnosu na devet mjeseci 2021. godine veći za 171.6 mil. € ili 34.8%.
Pored navedenog, kategorija porez na dobit pravnih lica takođe bilježi rast u poređenju sa planom u iznosu od 5.1 mil. € ili 6.6%, što je pored dobrih rezultata iz poslovne 2021. godine pokazatelj i visokog stepena poreske discipline. U odnosu na prethodnu godinu, prihodi po ovom osnovu veći su 12.1 mil. € ili 17.3%.
Takođe, prihodi od poreza na međunarodnu trgovinu i transakcije su veći u odnosu na planirane za 6.6 mil. € ili 29.4%, kao rezultat rasta uvoza.
Prihodi od akciza za devet mjeseci 2022. godine manji su za 12 mil. € ili 6.0% u odnosu na plan, kao posljedica umanjenja akcize na promet bezolovnog benzina i gasnih ulja koje je u primjeni od maja 2022. godine. Ova kategorija prihoda bilježi rast u odnosu na devet mjeseci 2021. godine, i to za 6.9 mil. € ili 3.8%.
Istovremeno, niža realizacija, u odnosu na plan, u iznosu od 31.0 mil. € ili 32.3% zabilježena je kod prihoda po osnovu poreza na dohodak fizičkih lica . Kod ove kategorije prihoda u narednom periodu očekuje priliv po osnovu Reprograma poreskih potraživanja, koji je već počeo u septembru 2022. godine.
Takođe, kategorija doprinosa ostvarena je na nižem nivou od planiranog za 19.1 mil. € ili 5.9%, kao i u odnosu na prethodnu godinu za 69.0 mil. € ili 18.3%, a kao rezultat ukidanja doprinosa za zdravstveno osiguranje. Takođe, i kod ove kategorije prihoda se u narednom periodu očekuju efekti po osnovu Reprograma poreskih potraživanja.
Prihodi budžeta u septembru 2022. godine iznosili su 175.6 mil. €, što je više u odnosu na plan za 2.3 mil. € ili 1.3%. U odnosu na isti mjesec prethodne godine prihodi budžeta veći su za 3.5 mil. € ili 2.1%.
Prihodi od naknada u septembru veći su u odnosu na plan za 3.3 mil., kao i u odnosu na isti period prethodne godine za 5.2 mil. €, a po osnovu uplate u vezi sa istraživanjem nafte i gasa.
Prihodi od akciza u septembru bilježe nižu realizaciju u odnosu na septembar 2021. godine u iznosu od 5.0 mil. € ili 17.3% kao posljedica umanjenja akcize na promet bezolovnog benzina i gasnih ulja, ali i usljed uračunatih, a nerealizovanih efekata po osnovu markiranja goriva.
IZDACI BUDŽETA u periodu januar – septembar 2022 iznosili su 1495.2 mil. € ili 28.2% procijenjenog BDP-a i u odnosu na planirane niži su za 70,5 mil. € ili 4.5%. U odnosu na posmatrani period prethodne godine, izdaci su viši za 85.6 mil €, odnosno 6.1%.
“U strukturi ukupne potrošnje, izdaci u okviru Tekućeg budžeta, budžeta državnih fondova i Rezerve iznose čine 91%, dok kapitalni budžet čini 9%. Niže izvršenje u naznačenom periodu dominantno se odnosi na niže izvršenje kod Tekućih izdataka, dominantno u dijelu zarada usljed kašnjenja u realizaciji kadrovskih planova (dok je u septembru došlo do uvećanja izdvajanja za zarade), kao i na poziciji Ostali izdaci, Transfera za socijalnu zaštitu u okviru budžeta Fonda PIO, Ministarstva rada i socijalnog staranja i Zavoda za zapošljavanje, kao i Kapitalnih izdataka”, navode iz ministarstva.
Kada je u pitanju Kapitalni budžet, realizacija je na nivou od 137.12 mil.€ i izvršenje je niže od plana za 45 mil.€, odnosno za 25% za posmatrani period. Najznačajnije izdvajanje u okviru Kapitalnog budžeta odnosi se na realizovana plaćanja za potrebe projekta autoputa u iznosu od 65,45 mil €, dok je za preostale kapitalne projekte realizovano ukupno 71.66 mil €, što je na nivou od 61,9% plana, odnosno niže je u odnosu na plan za 44,11 mil €. Od ukupno 355 kapitalnih projekata koji su planirani budžetom za 2022. godinu, zaključno sa septembrom mjesecom evidentirano je plaćanje po osnovu dostavljenih situacija/faktura za 97 projekata, dok se na 20 najznačajnih kapitalnih projekta odnosi 57 mil €, odnosno 80% ukupnog izvršenja (ne uzimajući u obzir projekat autoputa).
Izdaci budžeta u septembru 2022. godine iznosili su 202,1mil € i viši su u odnosu na plan za 18,3 mil €, odnosno 9,9%. Izvršenje je dominantno uslovljeno višim izvršenjem izdvajanjima za zarade, Transfere institucijama, pojedincima, nevladinom i javnom sektoru i Rezerve (na osnovu realizacije uvećanja kapitala države u vlasništvu Elektroprivrede Crne Gore). U septembru je izvršenje sredstava u okviru pozicije Prava iz oblasti penzijskog i invalidskog osiguranja na nivou plana. Međutim, imajući u vidu da je u oktobru mjesecu došlo do realizacije plaćanja koje se odnosi na period januar – avgust po osnovu uvećanja minimalne penzije, očekivano je da će u mjesečnom izvještaju za oktobar mjesec biti evidentirano uvećano izvršenje ove kategorije izdatka.
“Shodno navedenom, uzimajući u obzir ostvarene prihode i izvršena plaćanja, u septembru mjesecu je ostvaren budžetski deficit od 26,5 mil €, odnosno 0,5% BDP-a, što je za 16 mil € veći deficit od plana. Posmatrajući ukupno ostvareni rezultat u dosadašnjem periodu januar-septembar 2022. godine, kumulativni budžetski deficit iznosi 36 mil €, odnosno 0,7% BDP-a, i niži je od plana za 140,1 mil €, odnosno 79,6%, a zbog usporene realizacije javnih nabavki. U odnosu na isti period prethodne 2021. godine, budžetki deficit je niži za 29,3 mil€, odnosno 44,9%”, zaključuju iz MF.
